Tài liệu tự học GDCD 12 - Bài 6, 7

Nội dung tài liệu: Tài liệu tự học GDCD 12 - Bài 6, 7

1. TUẦN 22,23,24,25 Bài 7: CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN DÂN CHỦ 1. Quyền bầu cử và quyền ứng cử vào các cơ quan đại biểu của nhân dân. a. Khái niệm quyền bầu cử và quyền ứng cử - Quyền bầu cử và ứng cử là quyền dân chủ cơ bản của công dân trong lĩnh vực chính trị, thông qua đó, nhân dân thực thi hình thức dân chủ gián tiếp ở từng địa phương trong phạm vi cả nước. b. Nội dung quyền bầu cử và ứng cử vào các cơ quan đại biểu của nhân dân *Người có quyền bầu cử ứng cử vào các cơ quan đại biểu của nhân dân. - Công dân đủ 18 trở lên đều có quyền bầu cử và đủ 21 tuổi trở lên dầu có quyền ứng cử vào quốc hội và hội đồng nhân dân. - Những trường hợp không được thực hiện quyền bầu cử + Người đang bị tước quyền bầu cử theo bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật. + Người đang phải chấp hành hình phạt tù + Người đang bị tạm giam + Người mất năng lực hành vi dân sự * Cách thức thực hiện quyền bầu cử và ứng cử của công dân - Quyền bầu cử của công dân được thực hiện theo các nguyên tắc bầu cử phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín - Quyền ứng cử của công dân được thực hiện bằng hai con đường: tự ứng cử và được giới thiệu ứng cử. *Cách thức nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước thông qua các đại biểu và cơ quan quyền lực nhà nước - cơ quan đại biểu của nhân dân (học sinh tự học) c. Ý nghĩa của quyền bầu cử và quyền ứng cử của công dân (học sinh tự học) 2. Quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội. a. Khái niệm quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội - Quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội là quyền của công dân tham gia thảo luận vào các công việc chung của đất nước trong tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội, trong phạm vi cả nước và trong từng địa phương, quyền kiến nghị với các cơ quan nhà nước về xây dựng bộ máy nhà nước và xây dựng phát triển kinh tế - xã hội. b. Nội dung cơ bản của quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội * Ở phạm vi cả nước: - Thảo luận, góp ý các văn bản pháp luật quan trọng - Thảo luận và biểu quyết các vấn đề trọng đại khi Nhà nước tổ chức trưng cầu ý dân * Ở phạm vi cơ sở: - Trực tiếp thực hiện theo cơ chế “Dân biết, dân làm, dân kiểm tra”: + Những việc phải được thông báo để đân biết và thực hiện (chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước ). + Những việc dân làm và quyết định trực tiếp bằng biểu quyết công khai hoặc bỏ phiếu kín (các mức đóng góp, xây dựng hương ước, quy ước, )
2. + Những việc dân được thảo luận, tham gia đóng góp ý kiến trước khi chính quyền xã quyết định (quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ở địa phương, ) + Những việc nhân dân ở phường, xã giám sát, kiểm tra (hoạt động và phẩm chất đạo đức của cán bộ chủ chốt ở xã, ) c. Ý nghĩa của quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội (học sinh tự học) 3. Quyền khiếu nại, tố cáo của công dân a. Khái niệm quyền khiếu nại, tố cáo của công dân - Quyền khiếu nại là quyền công dân, cơ quan, tổ chức được đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích của công dân. - Quyền tố cáo là quyền công dân được báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe doạ đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức. b. Nội dung quyền khiếu nại, tố cáo của công dân * Người có quyền khiếu nại, tố cáo: - Người khiếu nại: mọi cá nhân, tổ chức có quyền khiếu nại. - Người tố cáo: chỉ có công dân có quyền tố cáo. *Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo - Người giải quyết khiếu nại: người đứng đầu cơ quan hành chính có quyết định, hành vi hành chính bị khiếu nại; người đứng đầu cơ quan cấp trên trực tiếp của cơ quan hành chính có quyết định, hành vi hành chính bị khiếu nại; Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Tổng Thanh tra Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. - Người giải quyết tố cáo: người đứng đầu cơ quan, tổ chức, có thẩm quyền quản lí người bị tố cáo; người đứng đầu cơ quan, tổ chức cấp trên của cơ quan, tổ chức có người bị tố cáo; Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ tướng Chính phủ. - Người đứng đầu cơ quan tổ chức có thẩm quyền quản lý người bị tố cáo, người đứng đầu cơ quan tổ chức cấp trên của cơ quan, tổ chức người bị tố cáo; Chánh Thanh tra các cấp, Tổng Thanh tra Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. *Quy trình khiếu nại và giải quyết khiếu nại (học sinh tự học) c. Ý nghĩa của quyền tố cáo, khiếu nại của công dân (học sinh tự học) 4. Trách nhiệm của Nhà nước và công dân trong việc thực hiện các nền dân chủ của công dân - Trách nhiệm của nhà nước (học sinh tự học) - Trách nhiệm công dân: + Thực hiện tốt quyền dân chủ + Mọi hành vi lạm dụng quyền dân chủ đều bị xử lý nghiêm minh theo pháp luật