Nội dung Dạy học Linh hoạt Ngữ Văn 9 (Tuần 1)

Nội dung tài liệu: Nội dung Dạy học Linh hoạt Ngữ Văn 9 (Tuần 1)

1. ( Cho HS xem lại phần 2 ) - Đồ đạc rất đơn sơ Khi trình bày những nét đẹp trong lối sống - Trang phục giản dị HCM, tác giả tập trung vào những phương - Ăn uống đạm bạc với những món ăn diện nào? dân dã, bình dị Nơi ở và nơi làm việc của Bác được giới => HCM đã tự nguyện chọn lối sống thiệu ntn? Những văn bản nào em biết cũng vô cùng bình dị. nói về điều đó ? HS liên hệ bài thơ Tức cảnh Pắc pó Lối sống của Bác là sự kế thừa và phát huy những nét đẹp của những Trang phục của Bác theo cảm nhận của tác nhà văn hóa dân tộc, họ mang nét giả ra sao? đẹp thời đại gắn bó với nhân dân. Việc ăn uống của Bác diễn ra ntn? Cảm nhận của em về bữa ăn với những món ăn đó? Em hình dung như thế nào về c/s của các vị nguyên thủ quốc gia của các nước khác sống cùng thời với Bác ? HS Thảo luận theo bàn, GV gọi HS trình bày Qua trên, em cảm nhận được điều gì về lối sống của Bác? Để nêu bật lối sống giản dị của Bác, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì ? Điểm giống và khác nhau giữa lối sống của Bác với các vị hiền triết ngày xưa ntn ? (GV bình và đưa dẫn chứng) Trong c/s hiện đại xét về phương diện văn hóa trong thời kì hội nhập hãy chỉ ra những thuận lợi và nguy cơ . HS trả lời. Em hãy nêu vài biểu hiện mà em cho là sống có văn hóa và phi văn hóa. HS các lớp 3. Hoạt động luyện tập III.Tổng kết và luyện tập 3
2. Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật của 1.Tổng kết văn bản. a.Nghệ thuật Chỉ định HS trả lời và bổ sung. - Sử dụng ngôn ngữ trang trọng. -Vận dụng kết hợp các p/t biểu đạt tự sự , biểu cảm và n/luận. - Vận dụng các hình thức so sánh, các biện pháp n/t đối lập b.Ý nghĩa văn bản Nêu ý nghĩa của văn bản. Bằng lập luận chặt chẽ, chứng cứ xác HS khá giỏi trả lời. HS trung bình, yếu nhắc thực, tác giả đã cho thấy cốt cách văn lại. hóa HCM trong nhận thức và trong hành động. Từ đó đặt ra một vấn đề của thời kì hội nhập: tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại , đồng thời phải giữ gìn, phát huy bản sắc vh dân tộc. 1.Các nhóm kể một số mẫu chuyện về cuộc 2.Luyện tập đời h/đ của Bác. 4. Hoạt động vận dụng: - Em học tập được ở Bác cách tiếp thu tri thức,văn hóa của nhân loại như thế nào? 5. Hoạt động tìm tòi, mở rộng: - Sưu tầm 1 số tài liệu về quá trình tự học , tiếp nhận tri thức của Bác. III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC: 1. Bài vừa học - Đọc lại văn bản, nắm được các nội dung đã tìm hiểu. - Sưu tầm một số mẫu chuyện về Bác. 2. Bài sắp học: “ Các p/c hội thoại ” . Có mấy phương châm hội thoại? Đó l những p/c nào ? Tìm và giải thích một số câu thành ngữ liên quan đến p/c hội thoại mà em biết? Vì sao ta gọi là phương châm hội thoại mà không gọi là nguyên tắc hội thoại ? 4
3. NS : 5/9/2021 Tiết : 3 CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI I.MỤC TIÊU: 1. Năng lực: - Nắm được những hiểu biết cốt yếu về hai phương châm hội thoại : phương châm về lượng và phương châm về chất. - Nhận biết và phân tích được cách sử dụng p/c về lượng và p/c về chất trong một tình huống giao tiếp cụ thể. - Vận dụng p/c về lượng và p/c về chất trong hoạt động giao tiếp. 2. Phẩm chất: Có ý thức sử dụng các p/c hội thoại phù hợp với tình huống giao tiếp nhằm nâng II. TÓM TẮT HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. 1.Hoạt động khởi động 2.Hoạt động hình thành kiến thức Hoạt động của GVvà HS Nội dung hoạt động Hoạt động 1 : Hướng dẫn tìm hiểu phương châm về lượng HS đọc đoạn hội thoại ở VD1 SGK Trả lời các câu hỏi ở SGK HS đọc VD2 Vì sao truyện lại gây cười ? Từ câu chuyện cười, em rút ra nhận xét gì về việc tuân thủ yêu cầu khi giao tiếp ? I. Phương châm về lượng → Kết luận Khi giao tiếp, cần nói cho có HS ví dụ những tình huống giao tiếp trong thực tế. nội dung, nội dung của lời nói phải đáp ứng đúng yêu cầu của HS tìm những câu tục ngữ, thành ngữ liên quan cuộc giao tiếp, không thiếu, đến p/c này rồi phân tích xem vi phạm hay tuân không thừa. thủ. 5
4. Hoạt động 2 : Tìm hiểu phương châm về chất HS đọc truyện cười ở SGK II.Phương châm về chất HS trả lời các câu hỏi ở SGK Khi giao tiếp, đừng nói những điều mà mình không tin là →Kết luận đúng hay không có bằng HS nêu một số tình huống thực tế. chứng xác thực. Trong giao tiếp cần tránh những điều gì ? khái quát nội dung bài học, HS đọc ghi nhớ. 3.Hoạt động luyện tập III. Luyện tập BT1 : HS làm BT hướng vào 2 p/c đã học để nhận 1.a.Lỗi thừa từ ra lỗi. b.Lỗi thừa từ BT2 : HS tìm 2.a.Nói có sách, mách có chứng b.Nói dối c.Nói mò d.Nói nhăng nói cuội BT3: Phân tích tính logic -> p/c nào vi pham ? 3.Người nói không tuân thủ phương châm về lượng. 4.a...để đảm bảo tuân thủ p/c BT4 : HS đọc kĩ đề, vận dụng kiến thức để giải về chất thích b...để đảm bảo tuân thủ p/c về BT5 : Viết đoạn văn hoặc đoạn hội thoại, phân tích lượng các p/c hội thoại được sử dụng trong đó. 4. Hoạt động vận dụng Khái quát nội dung bài học bằng sơ đồ tư duy Tập viết các đoạn hội thoại vi phạm 2 phương châm trên. Lấy một Ví dụ vi phạm phương châm về chất ? (trong thực tế) 5. Hoạt động tìm tòi, mở rộng 6
5. Sưu tầm 1 số đoạn thoại trong thực tế có vi phậm về lượng và chất III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC: 1.Bài vừa học Học thuộc và hiểu ghi nhớ, hoàn tất các BT ở SGK, cho ví dụ về các p/c đã học. 2. Bài sắp học : “Sử dụng một số biện pháp...t/minh” chuẩn bị theo h/d ở SGK. - Xem lại KT cũ các biện pháp nghệ thuật thường gặp là những bp nào? - Đọc trước văn bản : Hạ Long Đá và nước. - Xác định bp nghệ thuật sử dụng trong bài văn. - So sánh nếu bỏ đi các bp nghệ thuật đó thì văn bản sẽ như thế nào ? - Từ đó rút ra tác dụng của các biện pháp NT trong văn bản thuyết minh. ------------------------------------------------------------------------------------------------- NS : 05/9/2021 Tiết : 4 SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH I. MỤC TIÊU: 1. Năng lực - Hiểu vai trò của một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. - Tạo lập được văn bản thuyết minh có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật. - Nhận ra các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong các văn bản thuyết minh. - Vận dụng các biện pháp nghệ thuật khi viết văn thuyết minh. 2. Phẩm chất: Có ý thức trân trọng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên quý giá của đất nước. HS tự tin, tự chủ,yêu quê hương II. TÓM TẮT HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. 1.Hoạt động khởi động Cùng một danh lam thắng cảnh nhưng tại sao có hướng dẫn viên du lịch giới thiệu rất hấp dẫn, có HDV giới thiệu chưa hấp dẫn, vì sao? 7
6. 2.Hoạt động hình thành kiến thức Hoạt động của GV và HS Nội dung hoạt động Hoạt động 1 : Tìm hiểu việc sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản t/m HS ôn lại kiến thức cũ. I.Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản Văn t/m là gì ? Nêu các phương pháp thuyết thuyết minh minh thường dùng ? - Các biện pháp nghệ thuật hs đọc văn bản Sgk và nêu câu hỏi trong vb t/m gồm có kể chuyện, Vb này t/m về vấn đề gì ? Vấn đề t/m có trừu tự thuật, đối thoại theo lối ẩn tượng không ? HS trung bình, yếu dụ, nhân hóa... Sự kì lạ của Hạ Long có thể t/m bằng cách nào ? - Tác dụng : góp phần làm rõ Nếu chỉ dùng p/p liệt kê thì có nêu được “ sự những đặc điểm của đối tượng kì lạ” của HL chưa ? Vì sao ? được t/m một cách sinh động nhằm gây hứng thú cho người Tác giả đã giải thích ntn để thấy sự kì lạ đó ? đọc. Phương pháp nào đã được tác giả sử dụng ? - Lưu ý khi sử dụng các biện Vấn đề t/m ntn thì được sử dụng lập luận đi pháp nghệ thuật trong vb t/m: kèm ? + Bảo đảm tính chất của vb Nhận xét các dẫn chứng, lí lẽ trong văn bản + Thực hiện được mục đích trên.(Xác thực-> yêu cầu lí lẽ + dẫn chứng ) t/+ Thể hiện các phương pháp Chốt kiến thức, hs đọc ghi nhớ. t/m 3.Hoạt động luyện tập II.Luyện tập BT1 : 1a.Các phương pháp t/m : định nghĩa, phân loại, nêu số liệu, liệt kê. b. Các biện pháp n/t : nhân hóa, có tình tiết. c.Gây hứng thú, vừa là truyện vui, vừa học thêm tri thức. 8
7. BT2 : 2. Biện pháp n/t ở đây chính là lấy ngộ nhận hồi nhỏ làm đầu mối câu chuyện. 4. Hoạt động vận dụng Viết 1 đoạn văn TM có sử dụng một số bp NT 5. Hoạt động tìm tòi mở rộng Chuẩn bị: Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh + Yêu cầu chung : Nắm được dàn ý của bài văn thuyết minh về một thứ đồ dùng. Có sử dụng BPNT khi thuyết minh. III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 1.Bài vừa học : học – hiểu kiến thức bài học, hoàn tất các bài tập vào vở. 2.Bài sắp học : “ Luyện tập sử dụng....trong vb TM” GV chia lớp làm 4 nhóm, mỗi nhóm sẽ lập dàn ý cho một đề mà GV ra. Lập dàn ý cho đề sau: Giới thiệu về ngôi trường em đang học. ----------------------------------------------------------------------------------------------------- NS : 05/9/2021 Tiết : 5 LUYỆN TẬP SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH I.MỤC TIÊU: 1.Năng lực Nhận biết được cách sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. - Hiểu được tác dụng của một số biện pháp n/t trong văn bản t/m. - Xác định yêu cầu của đề bài t/m về một đồ dùng cụ thể. - Lập dàn ý chi tiết và viết phần mở bài cho bài văn thuyết minh ( có sử dụng một số biện pháp n/t ) về một đồ dùng. - Vận dụng làm bài t/m về một thứ đồ dùng ( cái quạt, cái bút, cái kéo...) 2. Phẩm chất: 9
8. Có ý thức sử dụng và phát huy tác dụng một số bp nghệ thuật trong vb TM. II. TÓM TẮT HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. 1.Hoạt động khởi động 2.Hoạt động hình thành kiến thức HS nhắc lại tác dụng của các bp NT trong vb TM GV hd HS có ý thức vận dụng trong quá trình TM ( nói hoặc viết ) 3.Hoạt động luyện tập Hoạt động của GV và HS Nội dung hoạt động HS hoàn tất dàn ý của mình. Yêu cầu trình bày I.Kiểm tra sự chuẩn bị của dàn ý chi tiết , dự kiến cách sử dụng biện pháp nghệ HS thuật trong bài . Bước 2 : sửa chữa dàn ý Bước 3: Viết phần mở bài và đọc HS được chỉ định nhận xét II. Luyện tập trên lớp 4. Hoạt động vận dụng Tiết luyện tập giúp em nắm được điều gì ? - Rèn kĩ năng xây dựng đề, lập dàn ý, biết cách sử dụng nghệ thuật vào bài văn thuyết minh, biết xây dựng phần mở bài hoàn chỉnh, mạnh dạn trình bày trước lớp 5. Hoạt động tìm tòi, mở rộng - Hoàn chỉnh dàn ý. Lập dàn ý cho 2 đề còn lại. - Sưu tầm các bài tập về văn thuyết minh có sử dụng BPNT. - Chuẩn bị: '' Đấu tranh cho một thế giới hòa bình '' bằng cách soạn bài, trả lời các câu hỏi phần '' Đọc - hiểu văn bản, tìm các tư liệu liên quan. III. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ 1. Bài vừa học : hoàn thành bài TLV mà ở lớp GV đã hướng dẫn. 2. Bài sắp học : “ Đấu tranh...bình” chuẩn bị theo câu hỏi SGK. Xuất xứ , kiểu loại văn bản? Nguy cơ chiến tranh như thế nào? Thách thức ra sao? Nhiệm vụ cụ thể của các nước? Nhận xét bố cục văn bản, cách lập luận. 10