Nội dung bài học Lịch Sử 10 (Từ Tuần 21 - Tuần 23)

Nội dung tài liệu: Nội dung bài học Lịch Sử 10 (Từ Tuần 21 - Tuần 23)

1. Tiết 26,27. BÀI 20.XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X – XV I. Tư tưởng, tôn giáo: - Từ thề kỷ X-XV Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo được truyền bá vào nước ta.. -Từ thế kỷ X-XIV :đạo phật phát triển. - Nho giáo trở thành hệ tư tưởng chủ đạo của chế độ phong kiến Việt Nam. - Phật giáo và đạo giáo đi vào nhân dân. II. Giáo dục, văn học, nghệ thuật, khoa học-kỹ thuật: 1. Giáo dục: - 1070, vua Lý Thánh Tông lập Văn Miếu thờ Khổng Tử, Chu Công và 72 vị hiền tài. - Năm 1075, khoa thi đầu tiên được tổ chức => hình thành nền giáo dục Đại Việt. - Từ thế kỷ XI – XV, giáo dục ngày càng hoàn thiện Từ thế kỷ XV(1484), nhà nước quyết định dựng bia tiến sĩ. - Tuy nhiên giáo dục Nho học chủ yếu phục vụ các yêu cầu chính trị-xã hội, không quan tâm nhiều đến KHKT, ít tạo điều kiện phát triển kinh tế. 2. Văn học: - Chủ yếu là văn học chữ Hán (thơ, hịch, phú, truyện, ký), văn học chữ Nôm bước đầu phát triển (Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông) - Nội dung: thể hiện lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, ca ngợi đất nước 3. Nghệ thuật: - Nghệ thuật kiến trúc phát triển, chủ yếu ở thời Lý, Trần, Hồ, theo hướng Phật giáo (chùa Một Cột, tháp Phổ Minh ), thành nhà Hồ - Nghệ thuật điêu khắc mang họa tiết văn học (rồng mình trơn cuộn trong lá đề, bông cúc nhiều cánh, bệ chân cột hình hoa sen nở ) - Nghệ thuật sân khấu (tuồng chèo, múa rối nước ), ca múa, âm nhạc (trống cơm, sáo, đàn tranh, cồng chiêng ), đua tài (đấu vật, đá cầu ) 4. Khoa học - kỹ thuật: - Khoa học xã hội: + Sử học: Đại Việt sử ký toàn thư, Lam Sơn thực lục. + Địa lý: Dư địa chí, Hồng Đức bản đồ. + Chính trị: Thiên Nam dư hạ, Hoàng triều đại điển. - Khoa học tự nhiên và kỹ thuật quân sự: + Toán học: Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp + Quân sự: Binh thư yếu lược (THĐ), chế tạo súng Thần cơ, đóng thuyền chiến có lầu (nhà Hồ) + Xây dựng: thành nhà Hồ ------------------------------------------------------------------------------------------------------ 3
2. Tiết 28. BÀI 21.NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRONG CÁC THẾ KỶ XVI – XVIII 1. Sự sụp đổ của nhà Lê sơ. Nhà Mạc thành lập. - Thế kỷ XVI, mâu thuẫn xã hội dâng cao, nhiều cuộc khởi nghĩa nông dân bùng nổ , các thế lực phong kiến hình thành, tranh chấp quyền lực làm cho nhà Lê suy yếu. - 1527, Mạc Đăng Dung cướp ngôi, lập ra nhà Mạc. - Nhà Mạc tiếp tục củng cố chính quyền, giải quyết vấn đề ruộng đất, ổn định đất nước, xây dựng đội quân thường trực mạnh . Nhưng do các thế lực phong kiến thân Lê chống đối và lúng túng trong chính sách đối ngoại, nhà Mạc bị cô lập và suy yếu. 2. Đất nước bị chia cắt. - Nguyễn Kim nổi dậy ở Thanh Hóa, giương cao lá cờ: “Phù Lê diệt Mạc”, thành lập nhà nước mới. - Chiến tranh Nam(Nguyễn, Trịnh) – Bắc triều (Mạc) bùng nổ, nhà Mạc bị lật đổ nhưng mâu thuẫn giữa các thế lực phong kiế n xuất hiện ở phía Nam (Nguyễn Hoàng). - 1627, cuộc chiến tranh Trịnh - Nguyễn bùng nổ, kéo dài đến 1672 vẫn không phân thắng bại. Hai bên giảng hòa, lấy sông Gianh (Quảng Bình) làm giới tuyến, chia đất nước ra làm hai: Đàng Ngoài và Đàng Trong với hai chính quyền riêng biệt. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 4