Mô tả sáng kiến Một số giải pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 4-5 tuổi trong Trường mầm non

Nội dung tài liệu: Mô tả sáng kiến Một số giải pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 4-5 tuổi trong Trường mầm non

1. UBND QUẬN HẢI AN TRƯỜNG MẦM NON ĐÔNG HẢI 1 BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN “Một số giải pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 4- 5 tuổi trong trường mầm non” Tác giả : Vũ Thị Thúy Trang Trình độ chuyên môn : Cao đẳng sư phạm Chức vụ : Giáo viên Nơi công tác : Trường mầm non Đông Hải 1 Ngày 19 tháng 02 năm 2024
2. CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN ĐỀ NGHỊ XÉT, CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Năm 2024 Kính gửi: Hội đồng thẩm định sáng kiến quận Hải An. Họ và tên: Vũ Thị Thúy Trang Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Đông Hải 1 - Quận Hải An - Hải Phòng. Tên sáng kiến: “Một số giải pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non". Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Áp dụng trong công tác giáo dục trẻ mầm non. 1. Đồng tác giả: Không có 2. Đơn vị áp dụng sáng kiến: - Tên đơn vị: Trường mầm non Đông Hải 1 - Quận Hải An - Thành phố Hải Phòng. - Địa chỉ: Số 2/274 - Bùi Thị Từ Nhiên - Đông Hải 1 - Hải An - Hải Phòng. - Điện thoại: 02253978233 I. Mô giải pháp đã biết: Trường học hạnh phúc là khái niệm đã được đề cập trong hội nghị triển khai nhiệm vụ đầu năm học 2019- 2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhưng về tư tưởng và định hướng thì đó lại xây dựng trường học, lớp học mà ngành giáo dục đã trăn trở tìm tòi các giải pháp để thực hiện và hướng đến trong nhiều năm qua. Các phong trào phải kế đến như: Phong trào xây dựng trường xanh, sạch, đẹp; Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực; Trường học an toàn;... đi cùng với các phong trào ấy là các khẩu hiệu như: thầy cô mẫu mực, học trò chăm ngoan hay mỗi ngày đến trường là một ngày vui,...Mỗi một phong trào xây dựng trường học kể trên là một thành tố quan trọng góp phần kiến tạo nên trường học hạnh phúc mà toàn xã hội đang hướng tới. Qua việc nghiên cứu các tài liệu liên quan đến đề tài, có thể thấy rằng những nghiên cứu về xây dựng trường học hạnh phúc cũng đã được nhiều tác giả trong nước triển khai và thực hiện nhiều năm qua như: Giải pháp “Một số kinh nghiệm thực hiện tốt phong trào xây dựng trường mầm non hạnh phúc” của tác giả Lê Thị Thanh Hóa - Giáo viên trường mầm non Ánh Sao, Gia Lâm hay Giải pháp “Một số biện pháp xây dựng môi lớp học xanh, an toàn thân thiện cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại trường mầm non Quảng Yên” của tác giả Nguyễn Thị Thúy – Giáo viên trường mầm non Quảng Yên – Quảng Xương... Song trong thực tế tìm hiểu cho thấy cả hai giải pháp trên có những ưu điểm riêng và còn 1
3. nhiều tồn tại chưa đáp ứng được hết yêu cầu của trường học hạnh phúc cụ thể như sau: * Ưu điểm - Các giải pháp trên luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, sự đồng tình ủng hộ của BGH nhà trường - Giải pháp trên đã góp phần cải tạo, xây dựng cảnh quan môi trường trong và ngoài lớp học xanh-sạch- đẹp- một phần tiêu chí để xây dựng trường học hạnh phúc. - Giáo viên tích cực học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn, luôn tìm tòi, sáng tạo các hoạt động thu hút trẻ vào giờ học. Giáo viên nắm chắc tâm sinh lý của trẻ trong lớp. - Học sinh không còn sợ đến trường, lớp. * Tồn tại - Các giải pháp trên chủ yếu tập trung vào xây dựng các yếu tổ bên ngoài và mới chi đáp ứng được một phần tiêu chí của trường học hạnh phúc như: Xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan môi trường theo tiêu chí của trường học thân thiện, học sinh tích cực chứ chưa tập trung quan tâm nhiều vào yếu tố cốt lõi bên trong là xúc cảm và cảm nhận của con người, trong mối quan hệ giữa thầy cô với học sinh và phụ huynh, giữa thầy cô với bạn bè đồng nghiệp, giữa các em học sinh với nhau,... - Giải pháp đã biết chưa tạo ra được sự chuyển biến tích cực từ bên trong mỗi con người, do vậy mỗi cá nhân chưa thực sự có động lực thôi thúc để hoàn thiện bản thân và chưa thấy rõ được trách nhiệm của bản thân với tập thể nhà trường và cộng đông xã hội. - Chưa đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu mong đợi của phụ huynh và đòi hỏi sự phát triển của giáo dục ngày nay về một trường học lý tưởng, giúp các em phát triển toàn diện về năng lực, phẩm chất đề cùng hợp tác và hội nhập quốc tế. - Các giải pháp đã biết còn phụ thuộc nhiều vào điều kiện khách quan như: yếu tố về cảnh quan môi trường có sẵn, diện tích đủ rộng, thậm chí cả về điều kiện kinh tế của nhà trường và địa phương,.....do vậy khó có thể áp dụng và triển khai nhân rộng đại trà cho tất cả các trường học ở tất cả các vùng miền trên cả nước. II. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến I.1. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến: Biện pháp 1: Tạo không khí thoải mái, vui vẻ cho trẻ đến lớp. Biện pháp 2: Yêu thương trẻ, tôn trọng cảm xúc và cá tính của từng trẻ. Biện pháp 3: Xây dựng môi trường lớp học an toàn thân thiện. Biện pháp 4: Phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên và phụ huynh II.2. Tính mới, tính sáng tạo: * Tính mới Giải pháp trước đây, tác giả chủ yếu nghiên cứu xây dựng trường học xanh, sạch, đẹp hay trường học thân thiện - đó mới chỉ là một phần của trường học hạnh phúc. “Kiến tạo” trường học hạnh phúc chủ yếu là đi tìm các giải pháp mới tạo lên sự biến đổi yếu tố bên trong của từng cá thể để đem đến cảm xúc tích cực cho cô 2
4. giáo và trẻ nhà trường. Bởi vậy, đây là sáng kiến mang nhiều điểm mới so với những giải pháp đã biết. Những giải pháp trước đây khi xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực các cô giáo tập trung xây dựng cảnh quan bên ngoài để hoàn thiện trường lớp xanh, sạch đẹp, trường học an toàn,....nhưng với giải pháp đề xuất xây dựng trường học hạnh phúc này, tôi tập trung nghiên cứu sâu yếu tố thiên về cảm xúc, cảm nhận, sự yêu thương, tình thân trách nhiệm của từng cá nhân để thôi thúc động lực bên trong mỗi con người, đề họ được sống, học tập. làm việc thỏa sức mình với đam mê và sáng tạo. * Tính sáng tạo Sáng kiến đã tìm ra các giải pháp xây dựng trường học hạnh phúc dựa trên điều kiện thực tế để làm thay đổi những yếu tố cốt lõi, nội lực bên trong của con người: Đây cũng chính là điểm sáng tạo của sáng kiên: Muốn thay đổi môi trường cần lấy con người làm trung tâm, tác động vào nhận thức, tư tưởng, thái độ, tình cảm, tình thân trách nhiệm,....đề họ có động lực thay đổi hành động vì ngôi trường mà họ găn bó, yêu thương như ngôi nhà của mình. - Thêm vào đó, sáng kiến còn giúp lớp học quy tụ thành khối đại đoàn kết của tổng hòa các môi quan hệ: cô giáo với trẻ, cô giáo với phụ huynh, cô giáo với các bạn đồng nghiệp và các quan hệ tổ chức xã hội khác,.... II.3. Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng giải pháp a. Hiệu quả kinh tế: - Tiết kiệm kinh phí mua tài liệu, đồ dùng, đồ chơi. Tiết kiệm thời gian nghiên cứu hình thức tổ chức hoạt động, xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học hạnh phúc cho trẻ theo phương pháp lấy trẻ làm trung tâm. b. Hiệu quả về mặt xã hội: * Đối với nhà trường: - Giải pháp dễ thực hiện đối với các độ tuổi khác và có thể áp dụng nhân rộng đối với các bạn đồng nghiệp nếu thực sự yêu nghề. - Khi áp dụng giải pháp không tốn kinh về mặt kinh phí và mất nhiều thời gian. - Khi áp dụng giải pháp rèn cho giáo viên kỹ năng, kinh nghiệp trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Giúp giáo viên rèn tính kiên nhẫn trong mọi hoạt động cử chỉ, lời nói. * Đối với giáo viên: - Có kinh nghiệm trong việc xây dựng lớp học hạnh phúc, kinh nghiệm trong việc tạo tình cảm gắn kết giữa cô và học sinh. - Bản thân đã tự thay đổi bản thân yêu trường, yêu lớp, yêu trẻ, sống chan hòa với mọi người nên tôi cũng rất sẵn lòng chia sẻ những kinh nghiệm của mình cho những bạn đồng nghiệp. - Nâng cao kỹ năng xử lý tình huống, các hình thức tổ chức các hoạt động cho trẻ trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ tại lớp. - Phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên và phụ huynh trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ * Đối với trẻ: 3
5. - Trẻ ngoan, mạnh dạn, tự tin, có ý thức học tập, sôi nổi, nhanh nhẹn, vui tươi, tích cực hứng thú, say mê hoạt động hăng hái tham gia nhiệm vụ mà giáo viên giao cho. - Trẻ rất tình cảm, hạnh phúc, thích đi học và đi học đều. Không còn trường hợp trẻ đòi nghỉ học, khóc nhè hay không thích đi học. Mà trẻ ngày càng yêu trường, yêu lớp. * Đối với phụ huynh: - Các bậc phụ huynh ngày càng tin tưởng nhà trường, tin tưởng các cô gửi con em mình đến lớp đều đặn hơn, không còn tình trạng học sinh nghỉ học tùy tiện. - Phụ huynh thấy được việc đưa trẻ đến lớp thực sự hữu ích. c. Giá trị khác: Trường học hạnh phúc có ý nghĩa lan tỏa yêu thương đến cộng động giúp trẻ em thật quan tâm, không bị đối xử công bằng, không bị kỳ thị hoàn cảnh nào, giúp trẻ phát triển toàn diện. Góp phần nâng cao chất lượng giáo dục xây dựng một lớp người, một thế hệ đủ tri thức, đủ tự tin đề phát triển khoa học, quân sự, chính trị II.4. Khả năng nhân rộng: Các biện pháp tôi nghiên cứu trong đề tài đã được áp dụng có hiệu quả tại trường trường mầm non Đông Hải 1. Giải pháp đã được đánh giá cao và có khả năng nhân rộng trong toàn quận và các đơn vị trường bạn ngoài quận.Vì các giải pháp đưa ra đáp ứng và phù hợp với yêu cầu thực tế, hình thức mới, dễ áp dụng có hiệu quả với đội ngũ giáo viên trong các nhà trường. II.5. Phạm vi ảnh hưởng: Với đề tài này phạm vi ảnh hưởng rất lớn đến thay đổi nhận thức, thái độ giáo viên tạo môi trường giáo dục lành mạnh, hạnh phúc, áp dụng hiệu phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, phát huy tối đa lực nhân trẻ từ trẻ học, chơi. Thông qua các giải pháp này, thực hiện kế hoạch có chiều sâu chủ đề năm học “Xây dựng trường mầm non hạnh phúc, tôn trọng quyền trẻ em” năm học 2023-2024 của nhà trường, đã triển khai đạt hiệu quả cao, chất lượng giáo dục của trường, của lớp. Vậy tôi làm đơn này kính mong Phòng GD&ĐT, Hội đồng thẩm định sáng kiến Quận Hải An xét, công nhận sáng kiến “Một số giải pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non”. Tôi xin chân thành cảm ơn! Hải Phòng, ngày 19 tháng 02 năm 2024 Người viết đơn Vũ Thị Thúy Trang 4
6. BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN I. THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN 1. Tên sáng kiến: Một số giải pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non. 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Áp dụng trong công tác giáo dục trẻ mầm non. 3. Tác giả: Họ và tên: Vũ Thị Thúy Trang Ngày tháng năm sinh:: 29/10/1990 Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Đông Hải 1. Điện thoại: DĐ 0387839180 4. Đồng tác giả: Không có. 5. Đơn vị áp dụng sáng kiến: Tên đơn vị: Trường mầm non Đông Hải 1 Địa chỉ: 2/274 Bùi Thị Từ nhiên, Phương Lưu 3, Đông Hải 1, Hải An Điện thoại: 02253978233 II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP ĐÃ BIẾT Trường học hạnh phúc là khái niệm đã được đề cập trong hội nghị triển khai nhiệm vụ đầu năm học 2019- 2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhưng về tư tưởng và định hướng thì đó lại xây dựng trường học, lớp học mà ngành giáo dục đã trăn trở tìm tòi các giải pháp để thực hiện và hướng đến trong nhiêu năm qua. Các phong trào phải kế đến như: Phong trào xây dựng trường xanh, sạch, đẹp; Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực; Trường học an toàn;... đi cùng với các phong trào ấy là các khẩu hiệu như: thầy cô mẫu mực, học trò chăm ngoan hay mỗi ngày đến trường là một ngày vui,...Mỗi một phong trào xây dựng trường học kể trên là một thành tố quan trọng góp phần kiến tạo nên trường học hạnh phúc mà toàn xã hội đang hướng tới. Qua việc nghiên cứu các tài liệu liên quan đến đề tài, có thể thấy rằng những nghiên cứu về xây dựng trường học hạnh phúc cũng đã được nhiều tác giả trong nước triển khai và thực hiện nhiều năm qua như: Giải pháp “Một số kinh nghiệm thực hiện tốt phong trào xây dựng trường mầm non hạnh phúc” của tác giả Lê Thị Thanh Hóa - Giáo viên trường mầm non Ánh Sao, Gia Lâm hay Giải pháp “Một số biện pháp xây dựng môi lớp học xanh, an toàn thân thiện cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại trường mầm non Quảng Yên” của tác giả Nguyễn Thị Thúy – Giáo viên trường mầm non Quảng Yên – Quảng Xương... Song trong thực tế tìm hiểu cho thấy cả hai giải pháp trên có những ưu điểm riêng và còn nhiều tồnn tại chưa đáp ứng được hết yêu cầu của trường học hạnh phúc cụ thể như sau: * Ưu điểm 1
7. - Các giải pháp trên luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, sự đồng tình ủng hộ của BGH nhà trường - Giải pháp trên đã góp phần cải tạo, xây dựng cảnh quan môi trường trong và ngoài lớp học xanh-sạch- đẹp- một phần tiêu chí để xây dựng trường học hạnh phúc. - Giáo viên tích cực học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn, luôn tìm tòi, sáng tạo các hoạt động thu hút trẻ vào giờ học. Giáo viên nắm chắc tâm sinh lý của trẻ trong lớp. - Học sinh không còn sợ đến trường, lớp. * Tồn tại - Các giải pháp trên chủ yếu tập trung vào xây dựng các yếu tổ bên ngoài và mới chi đáp ứng được một phần tiêu chí của trường học hạnh phúc như: Xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan môi trường theo tiêu chí của trường học thân thiện, học sinh tích cực chứ chưa tập trung quan tâm nhiều vào yếu tố cốt lõi bên trong là xúc cảm và cảm nhận của con người (thuộc tiêu chí yêu thương của trường học hạnh phúc) trong mối quan hệ giữa thầy cô với học sinh và phụ huynh, giữa thầy cô với bạn bè đồng nghiệp, giữa các em học sinh với nhau,... - Giải pháp đã biết chưa tạo ra được sự chuyển biến tích cực từ bên trong mỗi con người, do vậy mỗi cá nhân chưa thực sự có động lực thôi thúc để hoàn thiện bản thân và chưa thấy rõ được trách nhiệm của bản thân với tập thể nhà trường và cộng đông xã hội. - Chưa đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu mong đợi của phụ huynh và đòi hỏi sự phát triển của giáo dục ngày nay về một trường học lý tưởng, giúp các em phát triển toàn diện về năng lực, phẩm chất đề cùng hợp tác và hội nhập quốc tế. - Các giải pháp đã biết còn phụ thuộc nhiều vào điều kiện khách quan như: yếu tố về cảnh quan môi trường có sẵn, diện tích đủ rộng, thậm chí cả về điều kiện kinh tế của nhà trường và địa phương,.....do vậy khó có thể áp dụng và triển khai nhân rộng đại trà cho tất cả các trường học ở tất cả các vùng miền trên cả nước. III. NỘI DUNG GIẢI PHÁP ĐỀ NGHỊ CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN III.1. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến Chúng ta biết rằng, xã hội càng phát triển thì chất lượng giáo dục là vấn đề được quan tâm hàng đầu. Để có được chất lượng giáo dục tốt không chỉ có chương trình tốt, thầy cô tốt, môi trường tốt mà hơn cả chính là người học cảm thấy thích thú hăng say yêu thích và cao hơn thế là hạnh phúc khi được đến trường, đến lớp. Như vậy có thể thấy việc xây dựng một trường Mầm non đạt tiêu chuẩn hạnh phúc là vô cùng cân thiết đối với trẻ nhỏ đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay khi mà mỗi gia đình chỉ có 1-2 con, khi mà các con rất được quan tâm cưng chiều và được đầu tư từ rất sớm. Năm học 2023-2024 với chủ đề năm học “Xây dựng trường mầm non hạnh phúc, tôn trọng quyền trẻ em”. Để thực hiện tốt chủ đề năm học thì bản thân mỗi một người giáo viên phải có trách nhiệm xây dựng được “Lớp học hạnh phúc”. Vậy “Trường học hạnh phúc, lớp học hạnh phúc" là gì? Có thể nói “Trường học hạnh phúc, lớp học hạnh phúc” phải đạt ba tiêu trí: an toàn, yêu thương và tôn trọng. 2
8. Có nghĩa yêu cầu mỗi người giáo viên phải hiểu an toàn là gì? Là mỗi trẻ được an toàn cả về thể chất và tinh thần, mỗi đứa trẻ đều được yêu thương đối xử công bằng, đều được nói lên những ý kiến của mình và luôn được các cô và các bạn lắng nghe tôn trọng. Trẻ em có hạnh phúc vui vẻ khi ở lớp trẻ mới có thể tiếp thu được tốt các kỹ năng, kiến thức cô giáo dạy trẻ ở trường trẻ mới được phát triển toàn diện cả về thể chất, trí tuệ, tinh thần, chất lượng giáo dục mới được nâng cao. Là một giáo viên đứng lớp, tôi luôn suy nghĩ làm thế nào để “mỗi ngày đến trường, đến lớp đều trở thành một ngày thật hạnh phúc đối với trẻ”. Với những kinh nghiệm đã có, tôi mạnh dạn nghiên cứu giải pháp “Một số giải pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non” Biện pháp 1: Tạo không khí thoải mái, vui vẻ cho trẻ đến lớp Việc tạo không khí thoải mái, vui vẻ cho trẻ khi đến lớp là một điều rất quan trọng. Khi đến trường cô chuẩn bị một tâm thế vui tươi, phấn khởi, luôn nở nụ cười, những hành động, cử chỉ ân cần đón trẻ vào lớp . sẽ giúp trẻ khởi đầu một ngày mới với tâm thế hào hứng, thoải mái và cảm thấy vui vẻ tự tin khi bước vào lớp cùng với cô và các bạn. Chính vì vậy mà tôi luôn chú trọng hoạt động đón trẻ. Tôi khích lệ trẻ hãy lựa chọn một cách chào với cô giáo trong “biểu tượng” hành động cảm xúc dán ngay trên cửa lớp. Tùy từng lựa chọn của trẻ, cô giáo sẽ đập tay, bắt tay, nhún nhảy hay ôm đón chào các bé như vậy trẻ đã có một tâm thế vui vẻ khi vào lớp. (Hình ảnh 1, 2, 3) Thay vì tâm thế nhõng nhẽo, mếu máo khi rời bố mẹ, những đứa trẻ chỉ hơn 4 tuổi nhanh chóng và đầy hứng khởi đập tay lên cửa lớp chào cô theo nhiều cách khác biệt, rồi vui vẻ chạy vào lớp. Nhìn con thơ chủ động vươn người lên đập tay, nhí nhoáy lắc mông hoặc sà vào lòng cô giáo khi vừa đến cửa, các phụ huynh cũng nhoẻn miệng cười yên tâm rời lớp. Ngoài ra, buổi sáng khi trẻ đến lớp, tôi có thể bố trí nhiều khu vực cho trẻ tham gia vào các hoạt động theo ý thích của trẻ. Ví dụ: khu vực chơi xếp hình, khu vực chơi búp bê, khu vực tô vẽ tranh,.... Trẻ đc vào chơi, quên đi nỗi buồn phải xa cha mẹ, tạo không khí thoải mái cho trẻ. (Hình ảnh 4, 5) Từ những việc làm rất đơn giản hàng ngày của giáo viên nhưng thực sự rất hiệu qủa đối với mỗi cá nhân trẻ. Tạo thêm sự gắn kết, tình cảm yêu thương cô và trẻ dành cho nhau. Qua đó giúp trẻ yêu thích được đến trường lớp, mong muốn được đến lớp gặp cô và các bạn. Biện pháp 2: Yêu thương trẻ, tôn trọng cảm xúc và cá tính của từng trẻ Yêu thương, tôn trọng cảm xúc và cá tính của từng trẻ là một điều rất quan trọng đối với mỗi người giáo viên mầm non nói chung và đối với mỗi cá nhân trẻ được đón nhận nói riêng. Bởi vì giáo viên có thực sự yêu thương trẻ, quan tâm tới mọi cá nhân trẻ thì giáo viên mới có thể hiểu được tính cách, cá tính của từng cá nhân trẻ. Từ đó giáo viên có thẻ thể hiện cảm xúc, hành động, lời nói phù hợp có thể tác động để lại ấn tượng, và đón nhận được tình cảm của trẻ dành cho cô. Qua những tình cảm giáo viên dành cho trẻ đã dần hình thành cho trẻ tình cảm yêu quý cô giáo và các bạn. Trẻ cảm nhận được tình cảm của cô luôn dành cho trẻ, trẻ luôn 3
9. được cô quan tâm, động viên. Chính vì vậy mà tôi đã luôn coi trẻ như chính những người con của mình, luôn gần gũi quan tâm động viên khích lệ trẻ mỗi khi trẻ cần... VD: “Cô tin các con làm tốt”, “Cô nghĩ nhất định con sẽ làm được”, “Lần sau con sẽ làm tốt hơn”, “Cô thấy ý tưởng của con rất sáng tạo” Từ những lời động viên khuyến khích trẻ đã giúp trẻ có thêm động lực, thêm nhiệt huyết hăng say và muốn thể hiện việc làm của mình. Trẻ tự nhiên thể hiện cảm xúc của bản thân một cách tự nhiên, thích được chia sẻ cùng cô và các bạn. Qua đó trẻ cảm nhận được bản thân trẻ luôn được cô quan tâm yêu thương và tôn trọng. Yêu thương trẻ không chỉ dừng lại là những lời khen, lời yêu thương, Mà thể hiện sự kiên nhẫn với trẻ, chờ đợi lắng nghe trẻ, khuyến khích trẻ bộc lộ cảm xúc, ý nghĩ và tự tin diễn đạt bằng lời. (Hình ảnh 6) Chúng ta biết rằng “hành động ấm áp”, yêu thương, quan tâm đến trẻ là rất quan trọng. Tạo cho trẻ cảm giác an toàn, bình yên khi đến lớp. Ví dụ: cô ôm con vào lòng, xoa đầu con, xoa bụng khi con kêu đau, hỏi han con sáng ăn gì.... “Tôn trọng trẻ” là cách tôi thể hiện suy nghĩ, hành động và lời nói theo hướng tích cực, quan tâm đến xúc cảm và những nét cá tính riêng biệt của trẻ. Ví dụ: Khi con bị va chạm với bạn bị đau, con khóc, cô không nên quát con, ko đc cấm con khóc, cô nên vỗ về an ủi, hỏi xem con đau ở đâu và xoa dịu, động viên con: con giỏi lắm, mình khóc thế là được rồi, giờ mình nín và ngoắc tay với cô 1 cái nào... (Hình ảnh 7) Hoặc ở lớp có một bạn đến lớp ngày nào cũng mag theo 1 món đồ chơi ở nhà đến lớp. Đó có thể là một con gấu bông, ô tô Cô nên tôn trọng cá tính đó của con, vì đó là những người bạn tạo cho trẻ cảm giác thân thuộc, gần gũi với trẻ. Không nên bắt con cất đồ chơi đi ngay hoặc cấm con mag đồ chơi đến lớp. Cô cứ để cho con mang vào lớp chơi cùng các bạn, đến giờ tập thể dục sáng, cô khéo léo cất giúp con ở chỗ con nhìn thấy đồ chơi đó (nhưng không lấy được) để con yên tâm. Hay trong giờ hoạt động góc tôi khuyến khích trẻ đưa ra những quyết định hay lựa chọn theo khả năng, nhu cầu của bản thân trước và trong khi chơi. Trẻ được lựa chọn góc chơi, khu vực chơi, đồ chơi và vai chơi. Trong quá trình chơi trẻ có thể được giao lưu sang các góc chơi khác nhau. (Hình ảnh 8, 9, 10) Luôn tin tưởng, khuyến khích trẻ. Khen gợi, động viên những thành công dù nhỏ của trẻ một cách kịp thời, không chê cười khi trẻ thất bại, động viên để trẻ tiếp tục cố gắng. Đó chính là một hành động, một việc làm rất thành công của người giáo viên trong việc gắn kết tình cảm giữa giáo viên và học sinh. Và cao hơn nữa giáo viên đã làm cho trẻ cảm thấy trẻ ở trong lớp trẻ luôn được cô quan tâm yêu thương, tôn trọng. Từ đó tạo cho trẻ rất thích đến lớp được gặp cô, chơi cùng cô và các bạn. Biện pháp 3: Xây dựng môi trường lớp học an toàn thân thiện. Lớp học hạnh phúc là gì? Là môi trường giáo dục phải an toàn và thân thiện, nói không với bạo lực, giáo viên và các con đều được sống trong tình yêu thương, tôn trọng lẫn nhau. Do vậy an toàn về thể chất, trước hết là chúng ta phát triển để trẻ khỏe mạnh. 4
10. VD: Trong giờ ăn trẻ ăn rất ngon miệng đầy đủ các chất. Trẻ ăn hết xuất của mình. Giờ tập thể dục hay tham gia họa động trên phòng thể chất giúp tăng cường thể lực (Hình ảnh 11, 12, 13) VD: Sau mỗi buổi học, buổi chơi kết thúc, loại bỏ đồ chơi sắc nhọn ngây nguy hiểm cho trẻ. Luôn chú ý vệ sinh sạch sẽ môi trường trong và ngoài, đặc biệt là phòng vệ sinh sàn nhà phải khô, các đồ dùng chất tẩy rửa để lên kệ cao trên tầm với của trẻ, chậu, thùng tôi luôn úp khô không chứa nước (Hình ảnh 14, 15, 16) Đấy là an toàn về thể chất còn an toàn về tinh thần thì sao. Nắm bắt được tâm lý của các con theo đúng lứa tuổi. Giúp các con không sợ sệt khi tham gia cùng cô. Muốn làm được điều đó. Tôi đưa ra hệ thống câu hỏi, động viên trẻ như “Con cần gì” “Cô nghĩ là còn làm được” Biết được các con cần gì bản thân tôi có phương pháp như nói chuyện, trao đổi, dạy dỗ nhẹ nhàng, luôn động viên khích lệ trẻ kịp thời, tôi khen trẻ chứ không chê. (Hình ảnh 17) Tôi luôn nỗ lực xây dựng môi trường, lớp học thực sự dành cho trẻ và là của trẻ. Trẻ tham gia xây dựng môi trường cùng cô, sản phẩm của trẻ để trang trí, tạo môi trường giáo dục. VD: Chủ đề động vật trẻ gấp, vẽ tranh, tô màu con vật. Những sản phấm của trẻ được trưng bày trong góc nhệ thuật, các con vật cắt, gấp sẽ được bày bán ở góc bán hành hay những con rối góc sách truyện, những quân chơi góc học tập. (Hình ảnh 18, 19) Khi trang trí các góc trong lớp, tôi tạo các góc phù hợp đảm bảo diện tích cho số trẻ hoạt động thoải mái. Việc trang trí lớp học sao cho tự nhiên, biến không gian lớp học trở nên gần gũi, thân thiện giảm tông màu nóng, thêm gam màu trung tính (Hình ảnh 20, 21) Các góc hoạt động được đầu tư thiết kế, sắp xếp bố trí chỉnh chu đến từng chi tiết. Lựa chọn phong phú, đa dạng các nguyên vật liệu, thu hút trẻ tạo nên cảm giác nhẹ nhàng thư thái, ấm áp, an toàn. (Hình ảnh 22) Tăng cường thiết kế không gian xanh bằng việc bổ sung chậu hoa, cây cảnh xinh xắn, nhỏ nhắn trên các giá, trên các mảng tường tạo nên cảm giác thư thái. Giúp môi trường lớp xanh- an toàn- thân thiện hơn. (Hình ảnh 23, 24) VD: Tuyên truyền với phụ huynh cho trẻ mang cây đến lớp. Trẻ được trồng, trang trí, chăm sóc cây giúp trẻ yêu thích cây xanh. Các sản phẩm do trẻ làm và được trừng bày đó là một sự khích lệ với trẻ, động viên trẻ để trẻ phấn đấu cố gắng trong các hoạt động. Tạo cho trẻ cảm nhận được “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” làm cho trẻ yêu trường, yêu lớp. VD: Góc bé khoe tranh đep, góc tạo hình, góc bán hang (Hình ảnh 25, 26) Như chúng ta đã biết không chỉ môi trường trong lớp mà môi trường bên ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Vậy nên lớp học không tường phá bỏ không gian để tăng cường trải nghiệm. Sự xuất hiện của các lớp học không tường, đã mang đến cho các con một làn gió mới. Giúp các con hứng thú và chủ động hơn trong hoạt động (Hình ảnh 27) Vậy xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học thân thiện giúp trẻ học tập 5
11. một cách gần gũi thân thiện có tác dụng giúp trẻ đạt được các mục tiêu giáo dục. Điều quan trọng hơn cả. Thông qua việc cùng nhau trang trí trong và ngoài lớp trẻ đều rất yêu thích đến trường vì nó đem lại cho trẻ nhiều điều bổ ích, như được bày tỏ những điều mình mong muốn, được trưng bày những sản phẩm mình làm ra và được làm chủ lớp học của mình. Biện pháp 4: Phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên và phụ huynh Không chỉ nhằm làm cho giáo viên và học sinh cảm thấy hạnh phúc trong quá trình dạy và học. Niềm hạnh phúc không chỉ bó hẹp trong môi trường, mà còn lan tỏa, song hành cùng gia đình và xã hội. Ngay từ buổi họp phụ huynh đầu năm trước lớp tôi đã gây được ấn tượng tốt đối với các bậc phụ huynh vì luôn cởi mở, chia sẻ về công việc, qua hành động chăm sóc, dạy dỗ, quan tâm, chỉ bảo các con hàng ngày, nên các bậc phụ huynh rất yên tâm chia sẻ và ủng hộ giúp đỡ các cô và các con ở lớp. Trong biện pháp này, tôi còn chú trọng việc phối hợp với phụ huynh trong việc xây dựng môi trường bên ngoài theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Tính lan tỏa đến phụ huynh được thể hiện như thế nào? Đó chính là việc khéo léo thu hút phụ huynh tham gia vào các hoạt động cùng trẻ các hội thi, lễ hội mà nhà trường tổ chức. VD: “Lễ khai giảng đầu năm học”, “Vui hội trung thu”, “Hội thi làm bánh”, “Bé vui đón tết” là cơ hội để trẻ được trẻ được tham gia biểu diễn, rèn cho trẻ mạnh dạn, tự tin trong mọi hoạt động. Có nhiều dịp cha mẹ cùng tham gia, trẻ sẽ cảm thấy mình được yêu thương, được quan tâm hơn và sẽ thấy hạnh phúc hơn, vui hơn.... (Hình ảnh 28, 29) Đa dạng hoá các hình thức trao đổi thông tin giữa nhà trường và gia đình: Gửi các bài thơ câu chuyện quét mã QR, thành lập zalo nhóm lớp để đăng video, hình ảnh của lớp. Ví dụ: Thi thoảng tôi sẽ tổ chức chương trình “Cha mẹ lắng nghe con nói”. Tôi sẽ gợi ý cho trẻ nói về ý thích, mong muốn của mình để gửi tới cha mẹ bằng cách quay video các con nói. Rồi sau đó tôi gửi cho phụ huynh xem. Để phụ huynh thấu hiểu con hơn mà từ đó có cách ứng xử để cho con cảm thấy hạnh phúc, được yêu thương hơn. (Hình ảnh 30) III.2 Tính mới, tính sáng tạo * Tính mới Giải pháp trước đây, tác giả chủ yếu nghiên cứu xây dựng trường học xanh, sạch, đẹp hay trường học thân thiện - đó mới chỉ là một phân của trường học hạnh phúc. “Kiến tạo” trường học hạnh phúc chủ yếu là đi tìm các giải pháp mới tạo lên sự biến đổi yếu tố bên trong của từng cá thể để đem đến cảm xúc tích cực cho cô giáo và trẻ nhà trường. Bởi vậy, đây là sáng kiến mang nhiều điểm mới so với những giải pháp đã biết. Những giải pháp trước đây khi xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực các cô giáo tập trung xây dựng cảnh quan bên ngoài để hoàn thiện trường lớp xanh, sạch đẹp, trường học an toàn,....nhưng với giải pháp đề xuất xây dựng trường học hạnh phúc này, tôi tập trung nghiên cứu sâu yếu tố thiên về cảm xúc, cảm nhận, sự yêu thương, tình thân trách nhiệm của từng cá 6
12. nhân để thôi thúc động lực bên trong mỗi con người, đề họ được sống, học tập. làm việc thỏa sức mình với đam mê và sáng tạo. * Tính sáng tạo Sáng kiến đã tìm ra các giải pháp xây dựng trường học hạnh phúc dựa trên điều kiện thực tế để làm thay đổi những yếu tố cốt lõi, nội lực bên trong của con người: Đây cũng chính là điểm sáng tạo của sáng kiên: Muốn thay đổi môi trường cần lấy con người làm trung tâm, tác động vào nhận thức, tư tưởng, thái độ, tình cảm, tình thân trách nhiệm,....đề họ có động lực thay đổi hành động vì ngôi trường mà họ găn bó, yêu thương như ngôi nhà của mình. - Thêm vào đó, sáng kiến còn giúp lớp học quy tụ thành khối đại đoàn kết của tổng hòa các môi quan hệ: cô giáo với trẻ, cô giáo với phụ huynh, cô giáo với các bạn đồng nghiệp và các quan hệ tổ chức xã hội khác,.... III.3 Phạm vi ảnh hưởng, khả năng áp dụng của sáng kiến - Khả năng áp dụng của sáng kiến: Các biện pháp tôi nghiên cứu trong đề tài đã được áp dụng có hiệu quả tại trường trường mầm non Đông Hải 1. Giải pháp đã được đánh giá cao và có khả năng nhân rộng trong toàn quận và các đơn vị trường bạn ngoài quận. Vì các giải pháp đưa ra đáp ứng và phù hợp với yêu cầu thực tế, hình thức mới, dễ áp dụng có hiệu quả với đội ngũ giáo viên trong các nhà trường. - Phạm vi ảnh hưởng: Với đề tài này phạm vi ảnh hưởng rất lớn. Không những có tầm ảnh hưởng tới CBGVNV, học sinh trong trường mầm non Đông Hải 1 mà còn thay đổi nhận thức, thái độ giáo viên tạo môi trường giáo dục lành mạnh, hạnh phúc áp dụng hiệu phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, phát huy tối đa lực nhân trẻ từ trẻ học, chơi, làm điều muốn với bạn theo khả định hướng phát huy. Thông qua các giải pháp này, thực hiện kế hoạch có chiều sâu chủ đề năm học “Xây dựng trường mầm non hạnh phúc, tôn trọng quyền trẻ em” năm học 2023-2024 của trường mầm non Đông Hải 1 đã triển khai đạt hiệu quả cao, chất lượng giáo dục của trường, của lớp tăng lên rõ rệt. Việc thực hiện chuyên đề của trường, của lớp được đánh giá xếp loại tốt. III. 4 Hiệu quả, lợi ích thu được từ sáng kiến: a. Hiệu quả kinh tế: - Tiết kiệm kinh phí mua tài liệu, đồ dùng, đồ chơi. Tiết kiệm thời gian nghiên cứu hình thức tổ chức hoạt động, xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học hạnh phúc cho trẻ theo phương pháp lấy trẻ làm trung tâm. b. Hiệu quả về mặt xã hội: * Đối với nhà trường: - Giải pháp dễ thực hiện đối với các độ tuổi khác và có thể áp dụng nhân rộng đối với các bạn đồng nghiệp nếu thực sự yêu nghề. - Khi áp dụng giải pháp không tốn kinh về mặt kinh phí và mất nhiều thời gian. - Khi áp dụng giải pháp rèn cho giáo viên kỹ năng, kinh nghiệp trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Giúp giáo viên rèn tính kiên nhẫn trong mọi hoạt động cử chỉ, lời nói. * Đối với giáo viên: 7
13. - Có kinh nghiệm trong việc xây dựng lớp học hạnh phúc, kinh nghiệm trong việc tạo tình cảm gắn kết giữa cô và học sinh. - Bản thân đã tự thay đổi bản thân yêu trường, yêu lớp, yêu trẻ, sống chan hòa với mọi người nên tôi cũng rất sẵn lòng chia sẻ những kinh nghiệm của mình cho những bạn đồng nghiệp. - Nâng cao kỹ năng xử lý tình huống, các hình thức tổ chức các hoạt động cho trẻ trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ tại lớp. - Phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên và phụ huynh trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. * Đối với trẻ: - Trẻ ngoan, mạnh dạn, tự tin, có ý thức học tập, sôi nổi, nhanh nhẹn, vui tươi, tích cực hứng thú, say mê hoạt động hăng hái tham gia nhiệm vụ mà giáo viên giao cho. - Trẻ rất tình cảm, hạnh phúc, thích đi học và đi học đều. Không còn trường hợp trẻ đòi nghỉ học, khóc nhè hay không thích đi học. Mà trẻ ngày càng yêu trường, yêu lớp. * Đối với phụ huynh: - Các bậc phụ huynh ngày càng tin tưởng nhà trường, tin tưởng các cô gửi con em mình đến lớp đều đặn hơn, không còn tình trạng học sinh nghỉ học tùy tiện. - Phụ huynh thấy được việc đưa trẻ đến lớp thực sự hữu ích. c. Giá trị khác: Trường học hạnh phúc tác động tích cực vào tâm tư, tình cảm, nhận thức và hành động của mỗi cá nhân, giúp mọi người luôn có tư tưởng cầu tiến để thay đổi và hoàn thiện bản thân. Từ đó giúp cho phong trào xây dựng trường học hạnh phúc mà Giáo dục Đào tạo phát động thật có ý nghĩa lan tỏa yêu thương đến cộng động giúp trẻ em thật quan tâm, không bị đối xử công bằng, không bị kỳ thị hoàn cảnh nào, giúp trẻ phát triển toàn diện. Góp phần nâng cao chất lượng giáo dục xây dựng một lớp người, một thế hệ đủ tri thức, đủ tự tin đề phát triển khoa học, quân sự, chính trị Trên đây là một số giải pháp mà tôi đã rút ra trong quá trình thực hiện. Rất mong được sự góp ý của chị em đồng nghiệp, đặc biệt đánh giá của các cấp lãnh đạo để bản thân hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn! TÁC GIẢ SÁNG KIẾN Vũ Thị Thúy Trang 8
14. IV. Phụ lục Hình 1: Bé chọn biểu tượng (GP1) Hình 2: Cô ôm chào bé đến lớp (GP1) Hình 3: Cô đập tay (GP1) Hình 4: Chơi bế em (GP1) Hình 5: Chơi lắp ghép (GP1) Hình 6: Lắng nghe và hỗ trợ trẻ (GP2)
15. Hình 7: Khi con bị va chạm với bạn (GP2) Hình 8: Giao lưu các góc chơi (GP2) Hình 9: Góc chơi (GP2) Hình 10: Vai chơi (GP2) Hình 11: Giờ ăn (GP3) Hình 12: Thể dục sáng (GP3)
16. Hình 13: Phòng thể chất (GP3) Hình 14: Loại bỏ ĐC hỏng (GP3) Hình 15: Vệ sinh môi trường(GP3) Hình 16: Nhà vệ sinh (GP3) Hình 17: Đông viên kịp thời (GP3) Hình 18: Xây dựng môi trường (GP3)
17. Hình 19: Xây dựng môi trường (GP3) Hình 20: Các góc giảm tông (GP3) Hình 21: Góc đảm bảo cho trẻ HĐ (GP3) Hình 22: Nguyên học liệu phong phú (GP3) Hình 23, 24 : Cây xanh xinh xắn, nhỏ nhắn (GP3)
18. Hình 25, 26: Khoe sản phẩm của mình- GP3 Hình 27: Lớp học không tường (Môi trường ngoài lớp học) - GP3
19. Hình 28, 29, 30: Phối kết hợp giữa phụ huynh và nhà trường - GP4