Mô tả sáng kiến Giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện trong Trường Mầm non

Nội dung tài liệu: Mô tả sáng kiến Giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện trong Trường Mầm non

1. UBND QUẬN HẢI AN TRƯỜNG MẦM NON ĐÔNG HẢI 1 BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN “ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ 4 -5 TUỔI THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG DẠY TRẺ KỂ LẠI CHUYỆN TRONG TRƯỜNG MẦM NON” Tác giả : Trần Thu Hà Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm Chức vụ : Giáo viên. Nơi công tác : Trường mầm non Đông Hải 1 Ngày 19 tháng 02 năm 2024
2. CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN ĐỀ NGHỊ XÉT, CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Năm: 2024 Kính gửi: Hội đồng thẩm định sáng kiến quận Hải An. Họ và tên: Trần Thu Hà Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Đông Hải 1 Tên sáng kiến: “Giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 -5 tuổi thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện trong trường mầm non” Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Phát triển ngôn ngữ - Chuyên môn 4 tuổi 1. Đồng tác giả ( không có) 2. Đơn vị áp dụng sáng kiến Tên đơn vị: Trường mầm non Đông Hải 1 Địa chỉ: 2/274 Bùi Thị Từ Nhiên, Đông Hải 1, Hải An, Hải Phòng. Điện thoại: 02253978233 I. Mô tả giải pháp đã biết: Qua nghiên cứu về các giải pháp phts triển ngôn ngữ cho trẻ ở các trường mầm non đã có sáng kiến nghiên cứu như: Giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện trong trường mầm non của tác giả Lê Thị Ánh Tuyết Trường mầm non Đồng Tâm - Ngô Quyền - Hải Phòng viết năm 2022 - 2023. Với các giải pháp như sau: - Tạo môi trường cho trẻ kể lại chuyện. - Chuẩn bị đầy đủ đồ dùng đồ chơi. - Lồng ghép các môn học khác khi dạy trẻ kể lại chuyện - Lựa chọn câu hỏi, gợi mở để phát huy tính tích cực, trí tưởng tượng sáng tạo ở trẻ. Giải pháp tác giả đưa ra tôi thấy có những ưu điểm và hạn chế sau. * Ưu điểm: - Trẻ hứng thú thoải mái tham gia vào các hoạt động. - Trẻ dễ thuộc và kể lại được chuyện. - Chuẩn bị đủ đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động. * Hạn chế
3. - Hình thức tổ chức chưa sáng tạo. Giáo viên chưa chú ý đến giọng kể của mình. - Đồ dùng đồ chơi còn đơn điệu chưa phong phú, sáng tạo. Chưa biết khai thác ứng dụng công nghệ thông tin vào trong tiết học. - Chưa khai thác triệt để phát triển ngôn ngữ của trẻ, trẻ dễ thuộc nhưng cũng dễ quên. - Phụ huynh chưa hiểu được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động kể lại chuyện. - Chưa chú ý rèn cho trẻ kể lại chuyện ở mọi lúc mọi nơi. Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng giải pháp “Giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện trong trường mầm non”. Tôi thấy giải pháp tôi nghiên cứu có rất nhiều ưu điểm: - Tạo được môi trường cho trẻ hoạt động tốt với nhiều đồ dùng phong phú đa dạng để thu hút trẻ. - Nâng cao kỹ năng tổ chứcphát triển ngôn ngữ dạy trẻ kể lại truyện phù hợp với độ tuổi. Hình thức tổ chức tiết học sáng tạo hơn, nhẹ nhàng hơn trẻ học mà như chơi. - Trẻ tham gia các hoạt động một cách thoải mái nhẹ nhàng. Tạo nhiều cơ hội cho trẻ phát triển ngôn ngữ - Phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại truyện. II. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến: II.1 Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến: Nhận thức được những khó khăn, hạn chế của đề tài nêu trên tôi đã suy nghĩ làm thế nào đề phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động kể lại chuyện một cách hiệu quả nhất. Bằng kinh nghiệm giảng dạy trong nhiều năm. Tôi đã đưa ra một số giải pháp để khắc phục tồn tại như sau: - Xây dựng môi trường; làm đồ dùng đa dạng, phong phú hấp dẫn trẻ. - Sáng tạo hình thức tổ chức hoạt động để gây hứng thú khi dạy trẻ kể lại truyện - Dạy trẻ kể lại truyện thông qua các hoạt động hằng ngày - Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh rèn kỹ ăn ng kể lại chuyện cho trẻ. Từ những giải pháp để khắc phục tồn tại trên tôi nhận thấy rất phù hợp với bản thân, với điều kiện thực tế và đặc biệt là với trẻ lớp tôi. Đến trường Mầm non các bé được ăn ngủ vui chơi, không những thế các bé còn được nghe cô kể chuyện đọc thơ. Những câu chuyện bài thơ ấy chính là những tác phẩm văn học đầu đời mà trẻ được tiếp xúc. Đối với trẻ mầm non, văn học giúp trẻ mở rộng vốn hiểu biết, phân biệt được cái đúng – sai, tốt – xấu, cảm nhận được cái hay cái đẹp. Đặc biệt văn học còn góp phần giáo dục đạo đức, bồi đắp tâm hồn và phát triển nhân cách cho trẻ. Khi trẻ
4. kể lại chuyện, ngôn ngữ của trẻ phát triển, trẻ phát âm rõ ràng mạch lạc vốn từ phong phú. Chính vì vậy việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học trong trường mầm non và đặc biệt là hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện là con đường phát triển ngôn ngữ cho trẻ tốt nhất, hiệu quả nhất. II.2 Tính mới, tính sáng tạo: * Tính mới: - Tìm ra được các biện pháp hữu hiệu nhất để phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện. - Giúp giáo viên hiểu rõ hơn về học sinh của mình, lựa chọn những hình thức tổ chức sáng tạo, phù hợp với trẻ. - Giúp trẻ chủ động, tự tin trong giao tiếp, nói năng lưu loát mạch lạc. - Giúp cho phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của môn học. * Tính sáng tạo: Sáng tạo nhiều hình thức tổ chức giúp trẻ hứng thú trong giờ học, và nâng cao được phong cách nghệ thuật lên lớp. II.3 Hiệu quả, lợi ích thu được áp dụng giải pháp a. Hiệu quả kinh tế: - Khi áp dụng các giải pháp trên đã tiết kiệm được kinh phí để mua sắm đồ dùng đồ chơi cho trẻ - Lớp có rất nhiều đồ dùng đồ chơi gần gũi, phong phú hấp dẫn trẻ. b. Hiệu quả về mặt xã hội: Giúp trẻ nói năng rõ ràng, mạch lạc, góp phần giáo dục toàn diện trẻ, tạo tiền đề cho trẻ bước vào các bậc học cao hơn. Từ đó, góp phần xây dựng nên nền móng những chủ nhân tương lai của đất nước. Tạo sự tin tưởng, phấn khởi cho phụ huynh và các lực lượng xã hội khác khi thấy con em mình khỏe mạnh, nhanh nhẹn, mạnh dạn, có kỹ năng tốt. Đây cũng là một hình thức tuyên truyền cho phụ huynh và các tồ chức xã hội sẽ chung tay đóng góp, ủng hộ cho giáo dục mầm non. c. Giá trị làm lợi khác: Tạo sự chuyển biến mới trong nhận thức đối với đội ngũ giáo viên mầm non và với phụ huynh, các lực lượng xã hội khỏc về giáo dục mầm non nói chung và việc tổ chức hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện nói riêng. II. Khả năng nhân rộng: Có khả năng nhân rộng ở các trường lớp mầm non trong và ngoài quận, trong toàn thành phố II.5 Phạm vi ảnh hưởng: - Đối với trẻ: Ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ kể lại chuyện một cách diễn cảm, diễn đạt đủ câu rõ ý, kể được trình tự nội dung câu
5. chuyện. Trẻ tự tin mạnh dạn trong giao tiếp, có kỹ năng hoạt động nhóm có sự tương tác lẫn nhau. - Đối với giáo viên: + Ảnh hưởng đến nhận thức của giáo viên trong quá trình tìm hiểu phương pháp, cách nâng cao nghiệp vụ, cách truyền tải vấn đề với phụ huynh + Ảnh hưởng đến các đồng nghiệp trong nhà trường nó tạo được các phong trào thi đua trong nhà trường: Thi sáng tác thơ truyện, thi kể chuyện hay - Đối với phụ huynh: Làm thay đổi nhận thức của phụ huynh trong việc kết hợp với giáo viên trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Hải Phòng, ngày 19 tháng 02 năm 2024 Người viết đơn Trần Thu Hà
6. BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN I. THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN 1. Tên sáng kiến: “Giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện trong trường mầm non” 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Phát triển ngôn ngữ 3. Tác giả: Họ và tên: Trần Thu Hà Ngày/tháng/năm sinh: 02/10 /1977 Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên lớp 4A4. Trường mầm non Đông Hải 1 Điện thoại: DĐ: 0389223659 4. Đồng tác giả: Không có 5. Đơn vị áp dụng sáng kiến: Tên đơn vị: Trường mầm non Đông Hải 1 Địa chỉ: 2/274- Bùi Thị Từ Nhiên - Đông Hải 1- Hải An - Hải Phòng Điện thoại: 0225.3978.233 II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP ĐÃ BIẾT Như chúng ta đã biết việc dạy trẻ mẫu giáo 4 -5 tuổi phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện đòi hỏi người giáo viên phải thực sự linh hoạt sáng tạo. Vậy làm thế nào để phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 -5 tuổi phát âm rõ ràng , ngôn ngữ mạch lạc. Tôi thiết nghĩ đây là tình trạng chung, không chỉ riêng của giáo viên khi dạy trẻ 4-5 tuổi phát triển ngôn ngữ mà còn là tình trạng chung của bậc học Mầm non. Một loạt câu hỏi được đặt ra với tôi . Đi tìm lời giải đúng trên là cả quá trình tìm tòi và thử nghiệm Nhưng làm thế nào để cho trẻ họat động một cách thoải mái và hứng thú mà vẫn tiếp thu được kiến thức, kỹ năng một cách hiệu quả nhất? Đã có tác giả Lê Thị Ánh Tuyết Trường mầm non Đồng Tâm - Ngô Quyền - Hải Phòng đã làm đề tài "Giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện trong trường mầm non" trong năm học 2022 - 2023. Với các giải pháp như sau: - Tạo môi trường cho trẻ kể lại chuyện. - Chuẩn bị đầy đủ đồ dùng đồ chơi. - Lồng ghép các môn học khác khi dạy trẻ kể lại chuyện. - Lựa chọn câu hỏi, gợi mở để phát huy tính tích cực, trí tưởng tượng sáng tạo ở trẻ. Qua nghiên cứu các giải pháp của đề tài này đưa ra tôi thấy có những ưu điểm và hạn chế sau. 1. Ưu điểm của các giải pháp
7. - Trẻ hứng thú thoải mái tham gia vào các hoạt động. - Trẻ dễ thuộc và kể lại được chuyện. - Chuẩn bị đủ đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động. 2. Hạn chế của giải pháp - Hình thức tổ chức chưa sáng tạo. Giáo viên chưa chú ý đến giọng kể của mình. - Đồ dùng đồ chơi còn đơn điệu chưa phong phú, sáng tạo. Chưa biết khai thác ứng dụng công nghệ thông tin vào trong tiết học. - Chưa khai thác triệt để phát triển ngôn ngữ của trẻ, trẻ dễ thuộc nhưng cũng dễ quên. - Phụ huynh chưa hiểu được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động kể lại chuyện. - Chưa chú ý rèn cho trẻ kể lại chuyện ở mọi lúc mọi nơi. Thực tế ở trường mầm non Đông Hải 1 - Về phía giáo viên: + Giáo viên chưa chú ý lắm đến việc xây dựng môi trường ở góc văn học. Đồ dùng cho trẻ kể lại truyện còn đơn điệu, chưa đa dạng. + Giáo viên chưa có nhiều sáng tạo trong hình thức tổ chức phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại truyện + Giáo viên chưa chú ý rèn cho trẻ kể lại truyện qua các hoạt động - Về phía trẻ: + Một số trẻ chưa mạnh dạn, chưa tích cực tham gia vào hoạt động kể lại truyện cùng cô và các bạn + Trẻ nói ngọng, nói lắp, chưa tự tin mạnh dạn kể lại truyện - Về phía phụ huynh: + Phụ huynh chưa hiểu được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động kể lại truyện nên nhiều phụ huynh chưa chú ý đến việc rèn ngôn ngữ cho trẻ ở nhà Nhận thức được những khó khăn, hạn chế của đề tài nêu trên tôi đã suy nghĩ làm thế nào đề phát triển ngôn ngữ cho trẻ một cách hiệu quả nhất. Bằng kinh nghiệm giảng dạy trong nhiều năm. Tôi đã đưa ra một số giải pháp để khắc phục tồn tại như sau: - Xây dựng môi trường; làm đồ dùng đa dạng, phong phú hấp dẫn trẻ. - Sáng tạo hình thức tổ chức hoạt động để gây hứng thú khi dạy trẻ kể lại truyện - Dạy trẻ kể lại truyện thông qua các hoạt động hằng ngày - Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh rèn kỹ ăn ng kể lại chuyện cho trẻ. Từ những giải pháp để khắc phục tồn tại trên tôi nhận thấy rất phù hợp với bản thân, với điều kiện thực tế và đặc biệt là với trẻ lớp tôi. Việc dạy học “Lấy trẻ làm
8. trung tâm” để phát huy trí tưởng tượng, những cảm xúc của trẻ, tính liên hệ thực tiễn, sáng tạo phù hợp với từng nội dung của bài mà trẻ không bị áp đặt một cách gò bó. Việc dạy trẻ kể lại chuyện giúp trẻ phát triển ngôn ngữ là cần thiết và hiệu quả. III. NỘI DUNG GIẢI PHÁP ĐỀ NGHỊ CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN III. 1. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến * Giải pháp 1: Xây dựng môi trường; làm đồ dùng đa dạng, phong phú hấp dẫn trẻ. Việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp cho trẻ vô cùng quan trọng. Nó không chỉ góp phần thỏa mãn nhu cầu vui chơi mà còn giúp trẻ hình thành và hoàn thiện phát triển các kĩ năng đặc biệt là phát triển ngôn ngữ. Ngay từ đầu năm học tôi đã chú trọng xây dựng môi trường trong lớp học đặc biệt là góc văn học ở lớp. Ở góc văn học, tôi trang trí góc bằng các nhân vật trong các câu chuyện mà trẻ yêu thích để thu hút, lôi cuốn trẻ vào góc chơi và thích kể lại truyện. Bên cạnh đó, đồ dùng trực quan cũng không thể thiếu được trong quá trình học tập, vui chơi của trẻ. Nhờ có đồ dùng mà trẻ được thao tác và giao lưu với nhau thể hiện lại ngữ điệu, tính cách của các nhân vật, khắc sâu hơn nội dung tác phẩm mà từ đó giúp trẻ kể lại truyện dễ dàng hơn. Đồ dùng trực quan thường được sử dụng trong góc văn học: tranh ảnh minh họa, sân khấu rối, rối tay, rối dẹt... Tôi nhận thấy nếu chỉ dùng đi dùng lại một đồ dùng trực quan minh họa thì trẻ sẽ rất dễ mau chán vì vậy tôi thường xuyên sưu tầm và sáng tạo ra một số đồ dùng trực quan đẹp để hấp dẫn trẻ: rối sáng tạo, rối ngón tay, rối bóng, rối dây, truyện tranh 3D, sân khấu rối bóng, tranh truyện chữ to .... Ngoài ra, tôi còn vận động các bậc phụ huynh ủng hộ các nguyên học liệu để giúp cô và trẻ cùng làm các đồ dùng, đồ chơi như: lõi giấy, len vụn, sách báo cũ, vỏ chai, lá cây, bìa catton, thìa sữa chua .Tôi sẽ luân chuyển những đồ dùng trẻ làm ra từ góc tạo hình vào góc văn học. Khi đó trẻ sẽ rất hứng thú khi tham gia vào hoạt động kể lại truyện cùng cô và các bạn vì đó là những sản phẩm mà trẻ đã tạo ra. Ví dụ: Chủ đề gia đình: Trẻ tạo ra các con rối từ các nguyên liệu như: lõi giấy (làm thân), tay (thìa sữa chua), tóc (len, vải vụn), trẻ trang trí thêm mắt để tạo thành các thành viên trong gia đình. Cô gợi ý để cho trẻ kể lại truyện đã học qua các con rối mà trẻ làm ra. Qua cách làm như vậy thì tôi đã tạo ra một góc văn học với đầy đủ đa dạng về đồ dùng trực quan đã giúp cho trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động và có nhiều ý tưởng hay khi kể lại truyện. * Giải pháp 2: Sáng tạo hình thức tổ chức hoạt động để gây hứng thú khi dạy trẻ kể lại truyện Qua quá trình giảng dạy, cách truyền đạt kiến thức của giáo viên chưa có nhiều sáng tạo nên trẻ chưa thực sự tích cực và hào hứng vào bài học. Vì lẽ đó đứng trước mỗi câu chuyện tôi nghiên cứu kỹ nội dung, mục đích yêu cầu để tìm ra một hình thức tổ chức tiết học phù hợp nhất. Để trẻ cảm thấy như đang được vui chơi, đang được tham gia những hoạt động mà mình yêu thích.
9. Ví dụ: Cho trẻ kể lại chuyện “Qua đường”. Khi bước vào tiết học tôi cho trẻ mặc bộ quần áo cảnh sát để cho trẻ chơi trò chơi tham gia giao thông hoặc cô sẽ mặc trang phục để vào vai nhân vật Thỏ em và hỏi trẻ: Đó là nhân vật nào? Trong câu chuyện gì? Từ đó, trẻ nhớ lại các tình huống và lời thoại trong câu chuyện đó để thể hiện lại qua hình thức đóng kịch. Trẻ tự nhận nhân vật lên lấy mũ nhân vật mà trẻ muốn đóng và thể hiện vai của mình đã chọn. Trong quá trình dạy trẻ kể lại truyện đối với những trẻ có ngôn ngữ phát triển thì tôi sẽ khuyến khích để trẻ thể hiện ngữ điệu của từng nhân vật kết hợp với cử chỉ, điệu bộ còn đối với những trẻ e dè, nhút nhát tôi sẽ gợi ý giúp đỡ trẻ bằng cách cho trẻ bắt chước lại giọng điệu theo cô và các bạn. Ví dụ: Tôi tạo tình huống cho trẻ lái ô tô trên đường. Sau đó, cô đóng vai Thỏ chạy vút qua đường. Sau tình huống đó tôi hỏi trẻ: Nếu ô tô không kịp thời phanh lại thì chuyện gì sẽ xảy ra với bạn Thỏ? Cô cho trẻ trả lời đó là nội dung của câu chuyện gì đã học. Trong quá trình tổ chức, tôi có thể lồng ghép tích hợp các lĩnh vực phát triển khác và sử dụng trò chơi, câu đố, ảo thuật giữa các lần chuyển tiếp xen giữa động tĩnh giúp trẻ hào hứng say mê học tập Ví dụ: Nhưng với câu chuyện: ‘‘Thỏ và Rùa’’ trước khi vào bài học tôi cho trẻ chơi trò chơi: ‘‘Thi chạy nhanh’’ để dẫn dắt trẻ vào câu chuyện. Sang hoạt động dạy trẻ kể lại truyện tôi cho trẻ kể chuyện theo tranh. Tôi cho trẻ về nhiều nhóm trẻ tự thảo luận kể lại theo từng nội dung bức tranh. Sau đó, tôi sẽ cho từng tổ lên kể lại chuyện. Trong quá trình trẻ kể, tôi cũng chú ý sửa sai cho những trẻ nói ngọng, nói lắp. Qua sự hướng dẫn của cô, tôi thấy trẻ rất hào hứng trong các hoạt động. Trẻ rất tự tin, mạnh dạn thể hiện được mọi yêu cầu của cô đưa ra. Trẻ được tập kể lại một cách thoải mái từ hình thức chơi sang học mà trẻ không hề biết. Tôi cũng cho trẻ tham gia tập kể dưới hình thức hội thi: ‘‘kể chuyện hay, đóng kịch giỏi’’ do nhà trường tổ chức. Dù ở bất kỳ hình thức nào, tôi cũng luôn chú ý rèn cho trẻ kể sao thật diễn cảm bằng ngôn ngữ của trẻ.. Sau một thời gian áp dụng biện pháp này tôi thấy giờ dạy kể lại truyện của tôi trở lên hấp dẫn và sôi nổi. Trẻ đã tự tin, mạnh dạn kể chuyện cho cô và bạn nghe và cũng hình thành ở trẻ kỹ năng hoạt động nhóm, trẻ có sự tương tác lẫn nhau. * Giải pháp 3: Dạy trẻ kể lại truyện thông qua các hoạt động hằng ngày Do đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mầm non là khả năng chú ý và ghi nhớ có chủ định còn hạn chế. Trẻ nhanh thuộc nhưng lại chóng quên. Vì vậy, để trẻ có thể nhớ sâu hơn, tôi thường xuyên tổ chức cho trẻ kể lại chuyện bằng cách tích hợp, lồng ghép vào các hoạt động trong ngày (đón trả- trẻ, hoạt động học, hoạt động góc, hoạt động chiều ) của trẻ và ở mọi lúc, mọi nơi. Có như vậy thì trẻ mới thoải mái về tâm lý và tinh thần trẻ được sảng khoái, vui vẻ, mạnh dạn, ngôn ngữ của trẻ được phát huy.
10. Ví dụ: Hoạt động học: Buổi học hôm trước tôi đã cho trẻ nghe câu chuyện đó. Đến với buổi học hôm sau, tôi cho trẻ đóng kịch. Trẻ sẽ được đóng vai các nhân vật trong câu chuyện mà trẻ yêu thích. Từ đó, trẻ sẽ thể hiện lại ngữ điệu, giọng nói của các nhân vật. Qua đó, trẻ sẽ phát triển được ngôn ngữ một cách có hiệu quả. Ví dụ: Hoạt động ngoài trời: Tôi cho trẻ quan sát các bức tranh vẽ trên tường. Tôi hỏi trẻ đó là những con vật gì? Con vật, nhân vật đó có trong câu chuyện nào? Con có thể bắt chước giọng của nhân vật đó. Với cách dẫn dắt như vậy, tôi thấy tất cả trẻ lớp tôi đều hào hứng bắt chước dáng lại giọng của các nhân vật. Từ đó, trẻ nhớ và khắc sâu câu chuyện. Ví dụ: Hoạt động góc: Những dồ dùng tôi chuẩn bị ở góc văn học. Trẻ về góc chơi và tự lấy các con rối, tranh truyện để tự kể với nhau. Trẻ gặp khó khăn khi kể, tôi sẽ hỗ trợ trẻ kịp thời. Ví dụ: Hoạt động góc thư viện: Khi trẻ xem tranh, nhìn thấy hình ảnh một câu bé đang nói chuyện với chú chim. Tôi hỏi lại trẻ nhân vật này có trong câu chuyện gì mà cô đã dạy? Cậu bé nói gì với chú chim? Chim trả lời như thế nào? Cô cho trẻ nhắc lại giọng của bà và chim. Với trẻ mầm non “Học bằng chơi, chơi mà học”, tôi muốn mỗi giờ học của trẻ là mỗi giờ trẻ được vui chơi, được trải nghiệm một cách tự nhiên thoải mái nhất. Trẻ không nghĩ mình vừa tham gia học cùng cô. Nhờ vậy, các câu chuyện đi vào tâm trí trẻ một cách rất tự nhiên, tạo cho trẻ cảm giác thoải mái, phấn khởi như mình đang được vui chơi cùng cô, cùng bạn. * Giải pháp 4: Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh rèn kỹ năng kể lại chuyện cho trẻ. Việc thường xuyên trao đổi với phụ huynh là rất cần thiết đối với người giáo viên mầm non. Phụ huynh sẽ là người đồng hành cùng giáo viên dạy con tại nhà và sẽ đạt được những kết quả đáng khích lệ trong việc cho phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động kể lại truyện. Sau quá trình nhận lớp và qua các hoạt động hằng ngày của trẻ, tôi cũng đã nắm bắt được từng đặc điểm tâm lý của mỗi trẻ. Chính vì vậy ngay từ đầu năm học, thông qua các buổi họp phụ huynh, tôi mạnh dạn chia sẻ suy nghĩ của mình, nêu được tầm quan trọng của việc giáo dục trẻ mầm non đặc biệt trong việc phát triển ngôn ngữ. Để từ đó, phụ huynh có thể xác định được vị trí và vai trò trách nhiệm của mình trong việc phát triển ngôn ngữ để rèn cho trẻ khi ở nhà. Bên cạnh đó, tôi cũng trao đổi với phụ huynh thông qua giờ đón- trả trẻ để phụ huynh nắm được tình hình học tập của con trên lớp. Đồng thời tôi cũng nắm bắt được hoàn cảnh gia đình từng cháu, nhất là những cháu có cá tính đặc biệt, một số trẻ nói ngọng, nói lắp......tôi phải gặp riêng từng phụ huynh để trao đổi và thống nhất cách giáo dục cho trẻ để có các biện pháp phù hợp. Hàng tuần, tôi tuyên truyền với phụ huynh qua các bảng biểu về những câu chuyện dạy trẻ. Tôi in lại câu chuyện để phụ huynh có thể mang về nhà để đọc cho con nghe và dạy con kể lại truyện. Tôi cũng nhờ phụ huynh có thể quay lại video của con khi kể lại một câu chuyện mà cô đã dạy trẻ qua nhóm lớp. Đó cũng là một hình thức tương tác rất tốt giữa gia đình và cô giáo
11. khi rèn trẻ ở nhà. Trong nhóm Zalo của lớp tôi cũng hay sưu tầm những video câu chuyện, gửi video học liệu đã dạy để phụ huynh cho con xem khi ở nhà. Đồng thời tôi còn tuyên truyền với các bậc phụ huynh sắp xếp thời gian tạo mọi điều kiện tham gia cùng con tham gia các hội thi ở trường: Kể chuyện hay để trẻ được có cơ hội thể hiện các tài năng, năng khiếu của mình với mọi người xung quanh Do vậy việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường hết sức quan trọng. Để chăm sóc và giáo dục trẻ là một vấn đề không có người lớn nào bỏ qua. Vì trẻ em "Chóng nhớ mau quên” ở lớp có cô giáo, ở nhà có mẹ. Trẻ học đi đôi với hành. Qua đây cũng đòi hỏi mỗi một cô giáo phải làm tốt công tác này, đó cũng là cơ sở để phát triển ngôn ngữ cho trẻ đạt kết quả cao. III.2.Tính mới, tính sáng tạo: * Tính mới: - Tìm ra được các biện pháp hữu hiệu nhất để phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện. - Giúp giáo viên hiểu rõ hơn về học sinh của mình, lựa chọn những hình thức tổ chức sáng tạo, phù hợp với trẻ. - Giúp trẻ chủ động, tự tin trong giao tiếp, nói năng lưu loát mạch lạc. - Giúp cho phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của môn học. * Tính sáng tạo: Sáng tạo nhiều hình thức tổ chức giúp trẻ hứng thú trong giờ học, và nâng cao được phong cách nghệ thuật lên lớp. Sau đây là kết quả tôi đã nghiên cứu: Nội dung Trước khi áp dụng các Sau khi áp dụng biện pháp các biện pháp Số trẻ Tỉ lệ % Số trẻ Tỉ lệ % 1. Trẻ hứng thú tích cực tham 13/30 43 28/30 93 gia vào giờ học 2. Trẻ kể lại được truyện và bắt chước được giọng của các 11/30 33 27/30 90 nhân vật Nhìn vào bảng khảo sát ta có thể thấy ngay được hiệu quả của việc trước khi áp dụng và sau khi áp dụng các giải pháp III.3. Phạm vi ảnh hưởng, khả năng áp dụng của sáng kiến a. Phạm vi ảnh hưởng - Đối với trẻ: Ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ kể lại chuyện một cách diễn cảm, diễn đạt đủ câu rõ ý, kể được trình tự nội dung câu chuyện. Trẻ tự tin mạnh dạn trong giao tiếp, có kỹ năng hoạt động nhóm có sự tương tác lẫn nhau.
12. - Đối với giáo viên: + Ảnh hưởng đến nhận thức của giáo viên trong quá trình tìm hiểu phương pháp, cách nâng cao nghiệp vụ, cách truyền tải vấn đề với phụ huynh + Ảnh hưởng đến các đồng nghiệp trong nhà trường nó tạo được các phong trào thi đua trong nhà trường: Thi sáng tác thơ truyện, thi kể chuyện hay. - Đối với phụ huynh: Làm thay đổi nhận thức của phụ huynh trong việc kết hợp với giáo viên trong việc chăm sóc giáo dục trẻ III.3. Phạm vi ảnh hưởng, khả năng áp dụng của sáng kiến - Các giải pháp tôi đưa ra có khả năng áp dụng cao ở các lớp mẫu giáo nhỡ trong các cơ sở giáo dục trẻ mầm non. III.4. Hiệu quả, lợi ích thu được từ sáng kiến a. Hiệu quả kinh tế: - Khi áp dụng các giải pháp trên đã tiết kiệm được kinh phí để mua sắm đồ dùng đồ chơi - Lớp có rất nhiều đồ dùng đồ chơi gần gũi, phong phú hấp dẫn trẻ. b Hiệu quả về mặt xã hội: - Giúp trẻ nói năng rõ ràng, mạch lạc, góp phần giáo dục toàn diện trẻ, tạo tiền đề cho trẻ bước vào các bậc học cao hơn. Từ đó, góp phần xây dựng nên nền móng những chủ nhân tương lai của đất nước. - Tạo sự tin tưởng, phấn khởi cho phụ huynh và các lực lượng xã hội khác khi thấy con em mình khỏe mạnh, nhanh nhẹn, mạnh dạn, có kỹ năng tốt. Đây cùng là một hình thức tuyên truyền cho phụ huynh và các tồ chức xã hội sẽ chung tay đóng góp, ủng hộ cho giáo dục mầm non. c. Giá trị làm lợi khác: Tạo sự chuyển biến mới trong nhận thức đối với đội ngũ giáo viên mầm non và với phụ huynh, các lực lượng xã hội khác về giáo dục mầm non nói chung và việc tổ chức hoạt động dạy trẻ kể lại chuyện nói riêng. Hải Phòng, ngày 19 tháng 02 năm 2024 TÁC GIẢ SÁNG KIẾN Trần Thu Hà
13. PHỤ LỤC Một số hình ảnh minh hoạ cho các giải pháp 3.Một số hình ảnh Góc văn học trong lớp Đồ dùng trực quan góc văn học 1
14. Dạy trẻ kể lại truyện Qua đường Dạy trẻ kể lại truyện Thỏ và Rùa Bé tham dự hội thi 2
15. Giờ đón trả trẻ Đăng lên nhóm zalo lớp . GIờ hoạt động góc Giờ hoạt động góc thư viện Giờ đón trả trẻ Đăng lên nhóm zalo lớp 3