Mô tả sáng kiến Giải pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi sẵn sàng vào Lớp 1

Nội dung tài liệu: Mô tả sáng kiến Giải pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi sẵn sàng vào Lớp 1

1. UBND QUẬN HẢI AN TRƯỜNG MẦM NON ĐÔNG HẢI 1 BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN “GIẢI PHÁP CHUẨN BỊ TÂM THẾ CHO TRẺ 5-6 TUỔI SẴN SÀNG VÀO LỚP 1” Tác giả: Bùi Thị Chiên Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm mầm non Chức vụ: Giáo viên Nơi công tác: Trường mầm non Đông Hải 1 Ngày 19 tháng 02 năm 2024
2. CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN ĐỀ NGHỊ XÉT, CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Năm học: 2024 Kính gửi: Hội đồng thẩm định sáng kiến quận Hải An. Họ và tên: Bùi Thị Chiên Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Đông Hải 1. Tên sáng kiến: “Giải pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi sẵn sàng vào lớp 1” Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Áp dụng trong lĩnh vực giáo dục trẻ 1. Đồng tác giả: Không có. 2. Đơn vị áp dụng sáng kiến: - Tên đơn vị: Trường mầm non Đông Hải 1 - Địa chỉ: 2/274 - Bùi Thị Từ Nhiên - Đông Hải 1- Hải An - Hải Phòng. - Điện thoại: 02253.978.233 I. Mô tả giải pháp đã biết: Việc chuẩn bị cho trẻ 5-6 tuổi vào lớp 1 là mục tiêu quan trọng trong chương trình giáo dục mầm non. Với vai trò là giáo viên đứng lớp và mong muốn nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ngày một tốt hơn, giúp trẻ 5-6 tuổi luôn có tâm thế sẵn sàng khi vào lớp một tôi đã áp dụng rất nhiều các giải pháp cải tiến và nâng cao chất lượng, mỗi giải pháp đều có những ưu điểm và hạn chế riêng. Tôi xin nêu một số giải pháp đã được áp dụng của các bạn đồng nghiệp: *Giải pháp: Lên kế hoạch chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vào lớp 1 của Tác giả Trần Thị Nga - Trường mầm non An Đồng- Huyện An Dương - Thành Phố Hải Phòng *Giải pháp: Chuẩn bị tốt cho trẻ về các mặt: Ngôn ngữ, Nhận thức của Tác giả Trương Thị Hương giáo- Trường mầm non Tào Xuyên thành phố Thanh Hoá. *Ưu điểm: - Có kế hoạch cụ thể rõ ràng, giúp giáo viên dễ dàng thực hiện các nhiệm vụ trong việc chăm sóc giáo dục trẻ của một năm học. - Giúp trẻ có ngôn ngữ mạch lạc, rõ ràng, thuộc 29 chữ cái và các chữ ghép, biết cách đọc sách. Giúp trẻ nắm chắc các kiến thức cơ bản của lĩnh vực nhận thức trước khi vào lớp 1 về số lượng, hình học, khối, xác định vị trí trong không gian, nhận biết thời gian, biết cách đo. *Hạn chế: 1
3. - Giải pháp mới đưa ra được kế hoạch việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ trước khi vào lớp 1. Giải pháp của các đồng chí chưa đề cập đến việc làm sao để khuyến khích được trẻ tích cực đến trường, làm như thế nào để trẻ có tâm thế vững vàng trước khi vào lớp 1. - Giải pháp mới chỉ chú trọng vào 2 lĩnh vực phát triển: Ngôn ngữ và nhận thức mà với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trẻ cần phải được phát triển toàn diện cả 5 lĩnh vực: TC-KNXH; Thẩm mỹ; Thể chất; Ngôn ngữ và Nhận thức. => Vì vậy tôi đã nghiên cứu “Giải pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi sẵn sàng vào lớp 1”. * Phạm vi áp dụng: Đã áp dụng tại trường mầm non Đông Hải 1- Quận Hải An - Thành Phố Hải Phòng. II. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến II.1. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến: - Giải pháp 1: Chú trọng tạo môi trường cho trẻ - Giải pháp 2: Chú trọng phát triển toàn diện cho trẻ - Giải pháp 3: Cho trẻ làm quen môi trường Tiểu học - Giải pháp 4: Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh. II.2. Tính mới, tính sáng tạo: - Tính mới: Chuẩn bị hành trang tốt nhất cho trẻ sẵn sàng vào lớp 1, kiến thức, kỹ năng và đặc biệt là tâm thế sẵn sàng, háo hức được lên lớp 1 của trẻ. Tuyên truyền phối hợp với phụ huynh cùng đồng hành với trẻ và hiểu được những nội dung cần chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 chứ không phải cho trẻ đi học trước chương trình lớp 1. - Tính sáng tạo: Việc cho trẻ làm quen với trường tiểu học trẻ sắp lên học qua Website của trường, hay việc cho trẻ đi tham quan trải nghiệm trực tiếp trường tiểu học trẻ sắp lên học điểu đó sẽ giúp trẻ không còn bỡ ngỡ, lạ lẫm khi lên lớp 1. II.3. Hiệu quả, lợi ích thu được áp dụng giải pháp a. Hiệu quả kinh tế: - Với giải pháp này giúp cho phụ huynh không phải lo lắng và tốn tiền cho con đi học thêm trước chương trình lớp 1 mà chỉ tập trung cho con học ở trường mầm non b. Hiệu quả về mặt xã hội: - Đối với trẻ: Thu hút 100% trẻ hứng thú, tích cực đi học, tham gia vào các hoạt động ở trường mầm non. + Giúp trẻ có tâm thế sẵn sàng khi vào lớp 1. - Đối với giáo viên: Nâng cao hơn về chuyên môn, phương pháp giảng dạy, đặc biệt là các biện pháp giảng dạy trẻ linh hoạt, sáng tạo, tự tin hơn. + Sáng tạo, thiết kế thêm đồ dùng, đồ chơi ngộ nghĩnh, hấp dẫn trẻ theo từng chủ đề. 2
4. + Đối với phụ huynh học sinh: Phụ huynh quan tâm và giành nhiều thời gian hơn cho trẻ, quan tâm hơn đến việc phối kết hợp với giáo viên để chăm sóc giáo dục trẻ và rèn kĩ năng cho trẻ. Phụ huynh hiểu rõ và không còn nôn nóng cho con đi học trước chương trình lớp 1. c. Giá trị làm lợi khác: - Khi giáo viên đã thấy được tầm quan trọng của việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ vào lớp 1 sẽ khơi dậy tiềm năng của mỗi giáo viên để tạo môi trường phong phú, sáng tạo hình thức dạy học, tổ chức các hoạt động hiệu quả nhằm thu hút sự hứng thú, tích cực của trẻ vào các hoạt động tại trường mầm non. II.4. Khả năng nhân rộng: - Với giải pháp này có thể áp dụng nhân rộng cho tất cả giáo viên trong trường tôi cũng như các trường mầm non trong và toàn thành phố. II.5. Phạm vi ảnh hưởng: - Áp dụng được ở các lớp mẫu giáo 5-6 tuổi trong các trường, lớp mầm non. Trên đây là “Giải pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non sẵn sàng vào lớp 1” mà tôi muốn đề xuất. Vậy tôi làm đơn này kính đề nghị Hội đồng thẩm định sáng kiến quận Hải An công nhận sáng kiến trên. Tôi xin trân thành cảm ơn! Hải Phòng, ngày 19 tháng 02 năm 2024 Người viết đơn Bùi Thị Chiên 3
5. BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN I. THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN 1. Tên sáng kiến:“Giải pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi sẵn sàng vào lớp một”. 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Chăm sóc giáo dục trẻ. 3. Tác giả: Họ và tên: Bùi Thị Chiên Ngày/tháng/năm sinh: 25/8/1983 Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên trường mầm non Đông Hải 1. Điện thoại: 0936944579. 4. Đồng tác giả: (không có) 5. Đơn vị áp dụng sáng kiến: Tên đơn vị: Trường mầm non Đông Hải 1. Địa chỉ: Khu Phương Lưu - ĐôngHải 1 - Hải An - Hải Phòng. Điện thoại: 02253.978.233 II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP ĐÃ BIẾT Việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi sẵn sàng vào lớp 1 luôn là mục tiêu quan trọng trong chương trình Giáo Dục mầm non, giáo viên luôn lựa chọn những giải pháp tốt nhất giúp trẻ có một tâm thế vững vàng để bước vào lớp 1. Với vai trò là giáo viên đứng lớp và mong muốn nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ngày một tốt hơn, giúp trẻ 5-6 tuổi luôn có tâm thế sẵn sàng khi vào lớp một tôi đã áp dụng rất nhiều các giải pháp cải tiến và nâng cao chất lượng, mỗi giải pháp đều có những ưu điểm và hạn chế riêng. Tôi xin nêu một số gải pháp tôi đã áp dụng của các bạn đồng nghiệp *Giải pháp: Lên kế hoạch chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vào lớp 1 của Tác giả Trần Thị Nga - Trường mầm non An Đồng - Huyện An Dương - Thành Phố hải Phòng năm học * Giải pháp: Chuẩn bị tốt cho trẻ về các mặt: Ngôn ngữ, Nhận thức Tác giả Trương Thị Hương - Trường mầm non Tào Xuyên - Thành phố Thanh Hoá Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng các giải pháp vào thực tế của trường mình tôi nhận thấy các giải pháp trên của các bạn đồng nghiệp có những ưu điểm và tồn tại như sau: *Ưu điểm: - Có kế hoạch cụ thể rõ ràng, giúp giáo viên dễ dàng thực hiện các nhiệm vụ trong việc chăm sóc giáo dục trẻ của một năm học. - Giúp trẻ có ngôn ngữ mạch lạc, rõ ràng, thuộc 29 chữ cái và các chữ ghép, biết cách đọc sách. Giúp trẻ nắm chắc các kiến thức cơ bản của lĩnh vực nhận thức trước khi vào lớp 1 về số lượng, hình học, khối, xác định vị trí trong không gian, nhận biết thời gian, biết cách đo. 1
6. *Hạn chế: - Giải pháp mới đưa ra được kế hoạch việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ trước khi vào lớp 1. Giải pháp của đồng chí chưa đề cập đến việc làm sao để khuyến khích được trẻ tích cực đến trường, làm như thế nào để trẻ có tâm thế vững vàng trước khi vào lớp 1. - Giải pháp mới chỉ chú trọng vào 2 lĩnh vực phát triển: Ngôn ngữ và nhận thức mà với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trẻ cần phải được phát triển toàn diện cả 5 lĩnh vực: TC-KNXH; Thẩm mỹ; Thể chất; Ngôn ngữ và Nhận thức. Chính vì vậy tôi đã đi sâu nghiên cứu đề tài “Giải pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi sẵn sàng vào lớp một”. III. NỘI DUNG GIẢI PHÁP ĐỀ NGHỊ CÔNG SÁNG KIẾN III.1. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến Như chúng đã biết giai đoạn chuyển tiếp từ mầm non lên tiểu học đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc đời của trẻ em. Đây là khoảng thời gian trẻ phải đối mặt với nhiều thay đổi và thách thức: + Trẻ chuyển từ hoạt động chủ đạo là chơi sang hoạt động học tập. Khi chơi, trẻ học một cách tự do, thoải mái trong tình huống và bối cảnh thực tế gần gũi với cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên ở trường tiểu học có tiết học dài hơn, trẻ phải tự điều chỉnh thích nghi và phù hợp với yêu cầu của giáo viên và nội dung học tập. + Cách dạy của giáo viên và cách học của trẻ cũng có sự thay đổi. Ở trường mầm non, giáo viên tổ chức các hoạt động học tập của trẻ chủ yếu thông qua trò chơi, trẻ được ngồi tự do, theo nhóm, ngồi theo đội hình chữ u. Còn ở trường tiểu học trẻ phải ngồi học theo bàn, trẻ phải học một cách bài bản. + Sự thay đổi môi trường hoạt động và thói quen, nề nếp sinh hoạt: Ở trường mầm non, môi trường hoạt động khá tự do, đồ dùng đồ chơi phong phú, hấp dẫn. Trẻ dược thỏa mãn nhu cầu về vui chơi, học tập, nghỉ ngơi, ăn uống. Trong khi trường tiểu học, các chế độ sinh hoạt mang tính nguyên tắc và kỷ luật hơn. + Sự thay đổi về kì vọng của bố mẹ: Khi tuổi mẫu giáo trẻ đến trường bố mẹ chưa đặt cao mục tiêu giáo dục, thành tích cho con. Tuy nhiên, ngay khi vào lớp 1, nhiều phụ huynh quan tâm nhiều đến thành tích học tập, điểm số,... và điều đó vô tình tạo áp lực cho trẻ. - Thực tiễn cho thấy, nếu không được chuẩn bị tốt, khi mới bắt đầu vào lớp 1, trẻ có cảm giác bị hụt hẫng, được biểu hiện thông qua các hành vi như sau: + Trẻ bị áp lực khi phải đi học nên không thích đi học, tìm mọi lý do để trì hoãn việc đi học hoặc khóc lóc mỗi khi đi học. Muốn quay lại trường mầm non để học. + Trẻ sợ phải tập viết, thường kêu mỏi tay, đau tay khi viết. + Trẻ ngủ không yên giấc, hay giật mình, thậm chí dẫn đến việc ăn không ngon và trẻ thụt cân. + Trẻ sợ phải đi vệ sinh ở trường. 2
7. Với những thay đổi diễn ra ở trên, để trẻ tham gia vào các hoạt động học tập và thích nghi với môi trường tiểu học, trẻ cần phải được chuẩn bị một cách toàn diện về thể chất, trí tuệ, ngôn ngữ và giao tiếp xã hội. Chính vì vậy tôi đã lựa chọn đề tài: “Giải pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi tại trường mầm non sẵn sàng vào lớp 1”. Từ thực trạng trên tôi đã nghiên cứu đưa ra 4 giải pháp giải quyết: + Giải pháp 1: Chú trọng tạo môi trường cho trẻ + Giải pháp 2: Chú trọng phát triển toàn diện cho trẻ. + Giải pháp 3: Cho trẻ làm quen môi trường Tiểu học. + Giải pháp 4: Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh. Giải pháp 1: Chú trọng tạo môi trường cho trẻ Việc tạo môi trường cho trẻ trong trường mầmnon rất quan trọng. Môi trường bao gồm có môi trường tinh thần và môi trường vật chất. + Môi trường tinh thần đó là một môi trường ấm áp, tin tưởng trong đó có sự chăm sóc ân cần chu đáo, là sự yêu thương tôn trọng trẻ của cô giáo. Trẻ phải là trung tâm, cô luôn tạo bầu không khí cởi mở, thân thiện, tôn trọng trẻ, luôn tạo cơ hội cho trẻđược giao tiếp, chia sẻ, tham gia vào các hoạt động theo khả năng của trẻ. Việc tổ chức tốt các ngày hội ngày lễ cũng mang lại tinh thần hứng khởi cho trẻ khi đến trường và tích cực tham gia vào các hoạt động của ngày hội. Việc tạo một môi trường tinh thần tốt giúp trẻ thấy rằng mỗi ngày đến trường là một ngày vui, trẻ thích được đến lớp.( Ảnh 1+ 2: phần phụ lục) + Môi trường vật chất đó là một môi trường xanh- sạch- đẹp, cóđầy đủ đồ dùng đồ chơi theo thông tư 02, trang thiết bị dạy học và đồ dùng đồ chơi sáng tạo do cô và trẻ cùng làm. Môi trường trong và ngoài lớp được xây dựng đẹp, hấp dẫn với những hình ảnh phù hợp với độ tuổi, chủ đề, chủ điểm. Không sử dụng quá nhiều màu sắc để trang trí lớp, đồ dùng đồ chơi trong các góc được sắp xếp gọn gàng khoa học giúp trẻ dễ lấy dễ cất. Đặc biệt với môi trường chữ viết cần phải phong phú, rõ ràng giúp cho trẻ làm quen với việc đọc, việc viết một cách tự nhiên. Từ việc tạo môi trường tinh thần và môi trường vật chất tốt trẻ sẽ thích được đi học, thích được hoạt động, trẻ sẽ đi học đều qua đó trẻ sẽ được lĩnh hội tất cả các kiến thức kĩ năng cần thiết để chuẩn bị tốt cho hành trang vào lớp 1 Giải pháp 2: Chú trọng phát triển toàn diện cho trẻ * Phát triển thể chất Một cơ thể khỏe mạnh là tiền đề vật chất giúp cho trẻ phát triển năng lực hoạt động trí tuệ ở trường học. Để trẻ có thể lực tốt cần tạo cho trẻ một chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ ngơi luyện tập cho trẻ một cách khoa học và hợp lý. Xác định tầm quan trọng của vấn đề này tôi luôn thực hiện tốt kế hoạch của nhà trường: Tổ chức tốt các giờ phát triển vận động cho trẻ, tôi cũng luôn chú ý lồng ghép linh hoạt các vận động tinh trong các giờ học của trẻ, tổ chức tốt các giờ hoạt động ngoài trời. Bên cạnh đó tổ chức tốt các giờ vệ sinh cá nhân, giờ ăn, giờ ngủ cho trẻ, cân đo 3 lần trong năm; khám sức khỏe định kì . Tra kênh phân loại sức khỏe 3
8. theo kênh. Có kế hoạch chăm sóc đối với trẻ béo phì và thấp còi, mỗi tháng tôi cân 1 lần để theo dõi trẻ. Mỗi lần cân đo, khám sức tôi thường in kết quả lên bảng tuyên truyền để phụ huynh tiện theo dõi. Sau đó tôi trao đổi cụ thể với phụ huynh về tình trạng sức khỏe của trẻ, đặc biệt những trẻ thấp còi, béo phì để phối hợp với gia đình cải thiện tình trạng sức khỏe của trẻ. Tôi luôn cố gắng chăm sóc trẻ chu đáo để đảm bảo 100% trẻ có thể lực tốt ( Ảnh 3+ 4: Phần phụ lục) * Phát triển ngôn ngữ Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi vừa giúp cho việc phát triển trí tuệ cho trẻ vừa là công cụ để các trẻ tư duy. Trẻ có ngôn ngữ mạch lạc trẻ sẽ mạnh dạn hơn khi bày tỏ suy nghĩ của mình. Để trẻ có ngôn ngữ tốt thì giáo viên đặc biệt chú trọng đến cá nhân trẻ, phân loại xem trẻ nào còn ngọng, trẻ nào chưa mạnh dạn bày tỏ suy nghĩ của mình. Qua đó cô sẽ thường xuyên trò chuyện với trẻ, thường xuyên gọi trẻ trả lời trong các giờ hoạt động, điều đó giúp cô sửa ngọng và ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ. - Làm quen chữ cái là một hoạt động rất quan trong để chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1. Chính vì vậy khi có các tiết dạy trẻ làm quen chữ cái tôi luôn tìm tòi thiết kế các hoat dộng sao cho hấp dẫn trẻ, sử dụng đa dạng các loại trò chơi, các hoạt động được xen kẽ động tĩnh một cách linh hoạt chánh nhàm chán cho trẻ. Thường xuyên thay đổi hình thức qua các tiết làm quen chữ cái. Sử dụng công nghệ thông tin cho trẻ làm quen chữ cái cũng mang laị hiệu quả cao. Qua công nghệ thông tin trẻ được thao tác với máy tính, chơi các trò chơi tư duy trên máy tính. Qua đó trẻ rất hứng thú với hoạt động làm quen chữ cái và thuộc chữ nhanh hơn. Ngoài việc tổ chức tốt các tiết làm quen với chữ cái tôi chú trong cho trẻ làm quen với chữ viết trong các hoạt động như: góc chữ cái các trò chơi bé tâp ghép từ, bé tìm chữ còn thiếu, tìm và đếm chữ cái trong bài thơ, nối đúng chữ, gạch chân chữ, ong tìm chữ, tô và đồ chữ cái,... Hay trong góc bác sĩ trẻ dùng bút viết sao chép bệnh nhân, kê đơn thuốc, góc bán hàng ghi các mặt hàng, góc khoa học cho trẻ ghi lại các kết quả nghiên cứu. Đối với trẻ chỉ là vài nét vẽ nguyệch ngoạc trên giấy hoặc viết một hai từ. Qua các hoạt động tôi thấy trẻ bị cuốn hút bởi giấy, viết. Từ đó hình thành tính hiếu kỳ đối với ngôn ngữ viết hứng thú với những nét nguyệch ngoạc. Chính từ đây phát triển hứng thú sao chép các đối tượng và chữ cái. Chuẩn bị cho việc học “đọc” cũng là một trong những hoạt động quan trọng để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Tôi thường hướng dẫn trẻ cách cầm sách truyện sao cho đúng, cách mở sách, đọc sách: đọc từ trên xuống dưới, từ trái qua phải, cách lật mở từng trang sách, đọc từ trang đầu đến trang cuối của quyển sách, dạy trẻ khoảng cách giữa mắt và sách không được quá gần hay quá xa để không ảnh hưởng đến mắt. Trong các giờ hoạt động vui chơi tôi luôn khuyến khích mọi trẻ tích cự tham gia vào góc sách truyện để trẻ được phát triển ngôn ngữ, được thuần thục với cách lật mở sách, cách đọc sách sao cho đúng.( Ảnh 5+ 6: phần phụ lục) * Phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội: Sự phát triển các mặt tình cảm - xã hội là tiền đề quan trọng cho việc học và phát triển toàn diện nhân cách của trẻ. Chính việc phát triển tính tự tin, tự trọng, thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập; khả năng tập trung, chấp hành những qui 4
9. định chung và sự chỉ dẫn của người lớn (phù hợp với lứa tuổi của trẻ) là vô cùng thiết yếu giúp trẻ học tập tốt ở trường phổ thông sau này. Khi trẻ tự tin vào chính bản thân mình, trẻ sẽ học được cách chủ động độc lập trong việc thực hiện các nhiệm vụ đến cùng. Vì vậy, hãy để trẻ tự làm và người lớn chúng ta là người khích lệ trẻ. Giáo dục ý thức chấp hành nội quy quy định ở trường, lớp học (xếp hàng, giữ trật tự), những nơi công cộng, chấp hành luật lệ an toàn giao thông. Giáo dục trẻ ý thức và thái độ cư xử phù hợp đối với người thân trong gia đình.Giáo dục trẻ có quan hệ tốt đẹp với bạn bè, cô giáo trong trường mầm non. Bên cạnh kĩ năng giao tiếp tôi cũng tập trung rèn trẻ kỹ năng lao động tự phục vụ: Cách mặc, cởi áo, gấp áo gọn gàng, dạy các bạn gái cách chải tóc và buộc tóc, hướng dẫn trẻ một số kỹ năng tự vệ sinh sau khi tiểu tiện, đại tiện (rửa, lau khô), biết rửa tay bằng xà phòng hoặc nước diệt khuẩn sau khi đi vệ sinh và khi tay bẩn. Dạy trẻ tự sắp xếp bàn ghế khi học, tự lấy bút vở khi học, dạy trẻ cách sắp xếp đồ dùng cá nhân, đồ dùng học tập gọn gàng để giúp trẻ thích ứng với hoạt động mới, tránh được những bỡ ngỡ khi vào lớp một.( Ảnh 7+ 8: Phần phụ lục) * Chuẩn bị về mặt thẩm mỹ cho trẻ. Sự chuẩn bị toàn diện cho trẻ không thể không nhắc tới sự chuẩn bị về mặt thẩm mỹ bên cạnh trẻ có cơ thể khỏe mạnh, có những quy tắc ứng xử phù hợp với mọi người, có sự hiểu biết về cuộc sống xung quanh. Thông qua các tiết học, tiết khám phá tôi luôn giáo dục cho trẻ thích tìm hiểu và biết bộc lộ cảm xúc phù hợp trước vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống, các tác phẩm nghệ thuật. Thông qua các hoạt động tạo hình tôi luôn chú trọng việc cầm bút và tư thế ngồi cho trẻ, để hình thành thói quen ngồi và cầm bút đúng tư thế đó là một việc vô cùng quan trọng trong việc học tập của trẻ. * Chuẩn bị về mặt nhận thức cho trẻ Như tất cả chúng ta đều biết, để làm tiền đề cho trẻ mẫu giáo lớn bước vào lớp 1 một cách tốt nhất không thể thiếu nhận thức. Bởi nhận thức vô cùng cần thiết và tốt cho trẻ. Trẻ có một trí tuệ tốt, trẻ thông minh, nhanh trí, nắm bắt được những kiến thức do cô giáo truyền đạt ở lứa tuổi mẫu giáo sẽ rất thuận lợi cho trẻ vào lớp 1. Điều này được thực hiện thông qua các hoạt động học tập: Sự hiểu biết về bản thân và gia đình, về trường học mầm non và tiểu học, về nhận biết, thêm bớt, tách gộp các số lượng trong phạm vi 10, về các loại hình học phẳng, các khối, về biểu tượng không gian, thời gian, biết các thao tác đo. Bên cạnh đó việc trang bị cho trẻ về những kiến thức về tự nhiên và xã hội cũng luôn được tôi chú trọng. Để trẻ lĩnh hội các nhận thức này một cách hiệu quả, tôi thường thiết kế các hoạt động hấp dẫn, sinh động, chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cho các hoạt động. Trong quá trình tổ chức hoạt động tôi chú trọng nhiều đến trẻ còn yếu, không tập trung để làm sao để khích lệ 100% trẻ đều được học tập và trải nghiệm. Giải pháp 3: Cho trẻ làm quen môi trường Tiểu học Để thực hiện biện pháp này tôi đặc biệt chú trọng vào chủ đề “Trường tiểu học” tôi thường tạo môi trường phong phú với các đồ dùng lớp 1 được bày bán ở 5
10. góc bán hàng, những quyển sách của lớp 1, những bức ảnh về trường tiểu học được sắp xếp ở góc sách truyện. Mô hình trường tiểu học ở góc xây dựng, góc nghệ thuật làm các đồ dùng của lớp 1 Qua các giờ đón trả trẻ tôi cũng thường kể cho trẻ nghe về trường tiểu học như: Nếu con được lên lớp 1 con sẽ được gặp các bạn mới, cô giáo mới, lên lớp 1 các con sẽ biết đọc sách, biết viết những dòng chữ đẹp. Tôi tâm sự cho trẻ nghe về kinh nghiệm của mình khi được lên lớp 1. Qua nghe tôi kể trẻ rất hứng thú trật tự lắng nghe và có hào hứng mình sắp được lên lớp 1. Thông qua các giờ học ở chủ đề Trường Tiểu học, tôi cho trẻ làm quen với trường tiểu học qua các câu chuyện, bài thơ, bài hát như: “Bé vào lớp 1”, “Chào lớp 1”, “Lớp chúng mình”, “Em yêu trường em”. Trong hoạt động chiều tôi cho trẻ tham quan trường tiểu học trẻ sắp học qua Website của trường, xem hình ảnh, video về đồ dùng, trang phục, thầy cô và các hoạt động ở trường tiểu học. Qua đó giúp trẻ hiểu và gần gũi hơn với trường Tiểu học, biết thêm nhiều điều mới lạ, hấp dẫn từ đó trẻ háo hức và mong muốn trở thành học sinh lớp 1. Qua cách làm như vậy thấy trẻ lớp tôi rất hào hứng, luôn cố gắng để được vào lớp 1. Bên cạnh tạo môi trường tại các góc và qua các hoạt động học, một việc mà tôi cho rằng rất cần thiết cho trẻ làm quen với trường tiểu học đó là tổ chức cho trẻ tham quan Trường Tiểu Học. Ngay từ đầu năm học khi xây dựng kế hoạch giáo dục tôi đã xác định mục tiêu, thiết kế các nôi dung, hoat động và đề xuất với tổ chuyên môn cho trẻ thăm quan Trường Tiểu Học. Từ đó nhà trường lên kế hoạch, liên hệ với trường tiểu học Đồng Hải 1 để cho trẻ đi tham quan. Giáo viên tuyên truyền tới phụ huynh, cho phụ huynh đăng kí cho con đi tham quan, khuyến khích phụ huynh tham gia buổi trải nghiệm cùng các con. Qua buổi trải nghiệm thực tế trẻ rất phấn khởi, háo hức khi sắp lên lớp 1.( Ảnh 9+ 10: phần phụ lục. Giải pháp 4: Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh Cha mẹ có con lên lớp MG 5-6 tuổi rất nôn nóng về việc học chữ, viết bài, làm toán của con em mình. Tuy nhiên không phải phụ huynh nào cũng hiểu và cung cấp cho con kiến thức phù hợp với độ tuổi. Vì vậy nhiệm vụ của giáo viên là phải tuyên truyền cho phụ huynh rõ những gì cần nhất cho trẻ ở giai đoạn này và cần chuẩn bị những gì. Hình thức tuyên truyền: Qua các buổi họp phụ huynh học sinh, qua giờ đón trẻ, trả trẻ,điện thoại trực tiếp hoặc nhắn tin trao đổi qua Zalo,Facebook. Trong buổi họp cha mẹ học sinh đầu năm học tôi đã tuyên truyền với phụ huynh về các nội dung của 5 lĩnh vực phát triển mà trẻ phải học theo chương trình giáo dục mầm non của bộ giáo dục và đào tạo. Đồng thời phổ biến tới các bậc phụ huynh về chủ trương và chỉ đạo của ngành không cho trẻ học trước chương trình lớp 1.Bởi ép trẻ học quá sớm vô tình chúng ta làm mất đi sự tập trung chú ý và hứng thú học tập của trẻ khi vào lớp 1, đồng thời giảm đi sự phát triển của bộ chuẩn trẻ 5 tuổi mà lớp 5-6 tuổi phải hoàn thiện mới vững vàng bước lên lớp 1. 6
11. Trong các giờ đón- trả trẻtôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh để phụ huynh nắm bắt kịp thời tình hình học tập cũng như sức khỏe của con em mình trong ngàyđể phụ huynh phối hợp chăm sóc giáo dục trẻ lúc ở nhà. Qua nhóm Zalo của nhóm lớp tôi thường xuyên gửi những hình ảnh các hoạt động của con trong ngày ở lớp để phụ huynh nắm bắt được hôm nay con mình học gì để phối kết hợp dạy trẻ ở nhà. Tôi khuyến khích phụ huynh chụp ảnh và quay video các hoạt động của con ở nhà gửi vào nhóm Zalo của lớp. Để trẻ không bị bỏ lỡ kiến thức tôi xây dựng kế hoạch theo mục tiêu nội dung chủ đề đang học, xây dựng các hoạt động theo ngày để gửi cho phụ huynh. Một tuần tôi gửi 4 nội dung giáo dục theo các lĩnh vực phát triển và một nội dung chăm sóc nuôi dưỡng. Mỗi ngày gửi một nội dung và tích cực tuyên truyền để phụ huynh dạy các con, quay video và gửi lại vào nhóm zalo, để giáo viên nắm được trẻ nào đã học bài và trẻ nào chưa học bài, từ đó đưa ra các biện pháp để khắc phục, làm sao cho mọi trẻ đều được tham gia vào hoạt động khi ở nhà.Với những phụ huynh không tương tác nhiều, khi gửi các nội dung học tôi nhắn tin riêng tuyên truyền để phụ huynh thấy được tầm quan trọng của việc cung cấp cho con những kiến thức cần thiết cũng như thói quen học tập hàng ngày. Tôi nhận được kết quả khá tốt đó là phụ huynh đó đã dạy con quay video và gửi lại cho tôi. (Ảnh 11+12+ 13+ 14: phần phụ lục). Bên cạnh các nội dung giáo dục trẻ, tôi thường tuyên truyền tới phụ huynh để có những chuẩn bị tốt cho trẻ trước khi vào lớp 1: + Cha mẹ nên tạo bầu không khí háo hức tới trường tiểu học trong gia đình (Trò chuyện về kinh nghiệm của chính cha mẹ, các anh, chị đã đi học tiểu học, cùng con mua sắm và chuẩn bị các đồ dùng cần thiết cho việc học tập) + Tìm hiểu về trường tiểu học bằng cách phụ huynh cho con đi tham quan trường tiểu học mà con sẽ lên học, hoặc có thể cho con tìm hiểu qua Website của trường. + Hướng dẫn cha mẹ rèn luyện cho con tự mình thực hiện các hoạt động tự phục vụ: Đánh răng, tự đi vệ sinh, chải tóc, chuẩn bị trang phục, mặc quần áo, đi giày dép, sắp xếp góc học tập, thói quen ăn, ngủ, đi học đều và đúng giờ. + Hướng dẫn cha mẹ rèn con thói quen cầm bút, ngồi học đúng tư thế: Cho con ngồi ngay ngắn trước khi thực hiện các hoạt động như vẽ, tô màu, tập tô... và chỉ cho con hoạt động trong khoảng thời gian nhất định (Khoảng 20 phút). Động viên, khuyến khích con tập trung hoàn thành một số hoạt động bất kì trong khoảng thời gian nhất định mà không di chuyển ra chỗ khác. + Khuyến khích cha mẹ đọc sách cùng con, khi đọc sách cùng con phụ huynh sẽ hướng dẫn con cách cầm, mở sách, cách đọc sách sao cho đúng. + Khuyến khích cha mẹ tham gia vào các hoạt động cùng con tại trường mầm non qua các ngày hội, ngày lễ, tham quan, dự giờ các hoạt động của các con. Qua đó, cha mẹ thấy được các kĩ năng nào trẻ cần được rèn luyện để có thể tham gia các hoạt động chung tốt hơn. + Đặc biệt tuyên truyền đến phụ huynh không tạo áp lực điểm số cho trẻ. 7
12. Qua cách làm như vậy, tôi thấy phụ huynh rất thoải mái tư tưởng và không còn lo lắng cho con học trước chương trình lớp 1. Phụ huynh đã hiểu để chuẩn bị cho con vào lớp 1 là phải làm gì và kết hợp với cô giáo như thế nào giúp cho trẻ học tập, sinh hoạt một cách tích cực nhất, góp phần giáo dục trẻ một cách toàn diện. III.2. Tính mới, tính sáng tạo: - Tính mới: Chuẩn bị hành trang tốt nhất cho trẻ sẵn sàng vào lớp 1, kiến thức, kỹ năng và đặc biệt là tâm thế sẵn sàng, háo hức được lên lớp 1 của trẻ. Tuyên truyền phối hợp với phụ huynh cùng đồng hành với trẻ và hiểu được những nội dung cần chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 chứ không phải cho trẻ đi học trước chương trình lớp 1 .- Tính sáng tạo: Cho trẻ làm quen với trường tiểu học qua việc tạo môi trường hấp dẫn sinh động có đầy đủ đô dùng học tập lớp 1 qua chủ đề “Trường tiểu học”. Việc cho trẻ làm quen với trường tiểu học trẻ sắp lên học qua Website của trường, hay việc cho trẻ đi tham quan trải nghiệm trực tiếp trường tiểu học trẻ sắp lên học điểu đó sẽ giúp trẻ không còn bỡ ngỡ, lạ lẫm khi lên lớp 1. III.3. Phạm vi ảnh hưởng, khả năng áp dụng của sáng kiến + Khả năng áp dụng của sáng kiến: Sáng kiến áp dụng được ở các lớp mẫu giáo lớn trong trường mầm non Đông Hỉa 1- Quận Hải An - Thành Phố Hải Phòng. + Phạm vi ảnh hưởng: Với giải pháp này có thể áp dụng cho tất cả các trường mầm non trong và ngoài thành phố. III.4. Hiệu quả, lợi ích thu được từ sáng kiến a. Hiệu quả về kinh tế: Với giải pháp này giúp cho phụ huynh không phải lo lắng và tốn tiền cho con đi học thêm trước chương trình lớp 1 mà chỉ tập trung cho con học ở trường mầm non. b. Hiệu quả về mặt xã hội: - Đối với giáo viên: Qua quá trình thực hiện đề tài, tôi thấy mình được nâng cao hơn về chuyên môn, phương pháp giảng dạy, đặc biệt là các biện pháp giảng dạy trẻ linh hoạt, sáng tạo, tự tin hơn. + Có nhiều kiến thức và hiểu biết về một số chuẩn bị hành trang cho trẻ vào lớp 1. + Sáng tạo, thiết kế thêm đồ dùng, đồ chơi ngộ nghĩnh, hấp dẫn trẻ theo từng chủ đề. - Đối với trẻ: + Thu hút 100% trẻ hứng thứ, tích cực đi học, tham gia vào các hoạt động ở trường mầm non. + Giúp trẻ có tâm thế sẵn sàng khi vào lớp 1. - Đối với phụ huynh học sinh: Phụ huynh quan tâm và giành nhiều thời gian hơn cho trẻ, quan tâm hơn đến việc phối kết hợp với giáo viên để chăm sóc giáo dục trẻ và rèn kĩ năng cho trẻ. Phụ huynh hiểu rõ và không còn nôn nóng cho con đi học trước chương trình lớp 1. c. Giá trị làm lợi khác: 8
13. Khi giáo viên đã thấy được tầm quan trọng của việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ vào lớp 1 sẽ khơi dậy tiềm năng của mỗi giáo viên để tạo môi trường phong phú, sáng tạo hình thức dạy học, tổ chức các hoạt động hiệu quả nhằm thu hút sự hứng thú, tích cực của trẻ vào các hoạt động tại trường mầm non. Hải Phòng, ngày 19 tháng 02 năm 2024 TÁC GIẢ SÁNG KIẾN Bùi Thị Chiên 9
14. IV: CÁC PHỤ LỤC Ảnh minh họa sáng kiến đã áp dụng trong thực tế (Hình ảnh 1+2 : Môi trường lớp học của giải pháp 1) (Hình ảnh 3+4: khám sức khỏe cho trẻ của giải pháp 2) 1
15. (Hình ảnh 5+ 6 : Trẻ làm quen chữ cái của giải pháp 2) (Hình Ảnh 7+8: Rèn cho trẻ cách mặc áo, cài khuy áo, cách gấp áo. Cách buộc dây giầy và bện tóc của giải pháp 2) 2
16. (Hình ảnh 9+10: Hoạt động tham quan trường tiểu họccủa giải pháp 3) (Hình ảnh 11+12: Trao đổi với phụ huynh qua giờ đón trẻ của giải pháp 4) 3
17. (Hình ảnh 13+14: Phụ huynh đang hướng dẫn trẻ học chữ cái khi ở nhà của giải pháp 4). V: TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Tài liệu bồi dưỡng hoạt động làm quen với chữ cái 2. Sách cho trẻ làm quen với chữ cái của nhà xuất bản Đại Học Quốc Gia Hà Nội 3. Sách báo tạp chí có liên quan đến nội dung cho trẻ làm quen với chữ cái 4. Tham khảo các SKKN Trên mạng internet 5. Sách hướng dẫn chương trình chăm sóc giáo dục 5-6 Tuổi 6. Sách giáo viên hỗ trợ trẻ trong giai đoạn chuyển tiếp từ Mầm Non lên Tiểu Học nhà xuất bản Đại Học Quốc Gia Hà Nội. 4