Đề cương Ôn tập Kiểm tra Cuối Học kỳ 2 - Ngữ Văn Lớp 11 - Năm học 2024-2025

Nội dung tài liệu: Đề cương Ôn tập Kiểm tra Cuối Học kỳ 2 - Ngữ Văn Lớp 11 - Năm học 2024-2025

1. III. ÐỀ MINH HỌA TRƯỜNG THPT NGÔ GIA TỰ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ II, NĂM HỌC 2024-2025 TỔ: NGỮ VĂN Môn: NGỮ VĂN, KHỐI: 11 Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian phát đề I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau: Người phụ nữ lập kỷ lục bơi 4 vòng qua eo biển Manche không nghỉ suốt 54 giờ Ngày 17-9, cô Sarah Thomas, 37 tuổi, người Mỹ, trở thành người đầu tiên trên thế giới lập kỷ lục bơi một mạch 4 lần qua eo biển Manche nối giữa Anh và Pháp. (1) Theo báo Huffington Post của Anh, cô Sarah Thomas hoàn thành thử thách được gọi là "bơi marathon" trong hơn 54 giờ và đến bờ Dover (phía Anh) vào lúc 6h30 sáng 17-9 (giờ địa phương). Cô bị thủy triều đẩy ngược lại ở chặng cuối nhưng vẫn kiên cường hoàn thành mục tiêu. Lẽ ra chặng bơi chỉ dài khoảng 182km nhưng thiết bị đeo tay ghi nhận cô đã phải bơi đến 215km do sóng và thủy triều cuốn. Eo biển Manche dài 562km, nối giữa đảo Anh và bờ biển phía Bắc của Pháp. Trước Sarah Thomas, từng có bốn nhà bơi lội bơi 3 vòng qua eo biển này mà không nghỉ nhưng chưa có ai lập thành tích bơi 4 vòng không nghỉ. Phát biểu với báo giới khi hoàn thành mục tiêu, cô Thomas xúc động: "Tôi không tin mình đã thực hiện được ước mơ. Bơi trở về từ phía Pháp vòng cuối thực sự là điều rất khó khăn. Nó dường như dài bất tận và thủy triều cuốn tôi đi khắp nơi". Cô đã phải tránh vô số những con sứa, tàu chở hàng và xoáy nước trên tuyến giao thông biển bận rộn bậc nhất thế giới, đồng thời "chiến đấu" với tình trạng thiếu ngủ và ngâm mình dưới làn nước 17 độ C trong hơn hai ngày trước khi về đích. [ ] (2) Sarah Thomas từng là một bệnh nhân ung thư vú. Cô kết thúc điều trị cách đây một năm. Trong suốt quá trình điều trị từ tháng 11-2017 - bao gồm hóa trị, phẫu thuật và xạ trị - cô đã luôn hướng tới mục tiêu trở thành người đầu tiên trên thế giới 4 lần bơi qua eo biển Manche không nghỉ và lấy đây làm nguồn cảm hứng duy trì sự sống. Trên trang Facebook của mình, cô chia sẻ: "Thử thách bơi này dành cho những ai đang phải chiến đấu với bạo bệnh, cho những ai đã phải cầu nguyện để được
2. sống, cho những ai đã luôn tự vấn trong tuyệt vọng về những gì sẽ xảy ra tiếp theo, và những ai đã phải chiến đấu để vượt qua nỗi đau cùng sự sợ hãi... Điều này là dành cho gia đình và bạn bè của chúng tôi đã giữ chúng tôi trong vòng tay của họ, tiếp sức và hỗ trợ chúng tôi trong những thời điểm khó khăn nhất. Điều này là dành cho những người đã sát cánh bên cạnh chúng tôi, cảm thấy nỗi đau của chúng tôi như thể đó là nỗi đau của họ... Cùng bên nhau, chúng ta sẽ mạnh mẽ hơn". (Theo Hồng Vân, ngày 17/09/2019) Thực hiện các yêu cầu : Câu 1. Chỉ ra dấu hiệu nhận biết phần sapo của văn bản trên. Câu 2. Theo văn bản, cô Sarah Thomas trở thành người đầu tiên trên thế giới lập kỷ lục gì? Câu 3. Phân tích tác dụng của các phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản. Câu 4. Các chi tiết: thuỷ triều cuốn tôi đi khắp nơi, phải tránh vô số những con sứa, tàu chở hàng và xoáy nước, đồng thời “chiến đấu” với tình trạng thiếu ngủ và ngâm mình dưới làn nước 17 đô C trong hơn hai ngày trước đó khi về đích giúp anh/ chị hiểu gì về hành trình của cô Sarah Thomas? Câu 5. Anh/chị có đồng ý rằng: Cùng bên nhau, chúng ta sẽ mạnh mẽ hơn? Vì sao? II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của sự lạc quan trong cuộc sống. Câu 2. (4,0 điểm) CÓ MỘT MIỀN QUÊ (Trích) - Vũ Tuấn (1) Có một miền mọc trắng cỏ Lau Là quê tôi, đi xa rồi luôn nhớ Khắc khoải trong tim, bồi hồi nhịp thở Mong trở về nghe khúc hát mẹ ru Có một miền, Lau mọc trắng vần thơ Là quê hương, cha ngày đêm mong đợi Áo bạc sờn trong nắng chiều vời vợi Mồ hôi cha mặn cả những cánh đồng. Có một miền cho ngô lúa đơm bông Hạt gạo thảo thơm, vai gầy của mẹ Như cánh cò thân thương nhỏ bé Vất vả tảo tần, trong nắng, trong mưa ...
3. Có một miền mà khi tôi đi xa Luôn muốn về, những trưa hè yên ả Bát chè xanh, thắm tình quê vất vả Mẹ gánh cuộc đời, xộc xệch thời gian ... ( Fecbook.com) Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận( khoảng 500 chữ) đánh giá nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ trên. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- (1) Vũ Tuấn sinh năm 1977 tại Phú Thọ, là hội viên Hội liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Phú Thọ. Là một giáo viên dạy Toán nhưng Vũ Tuấn có niềm đam mê lớn với thơ ca. Thơ Vũ Tuấn gần gũi, nhẹ nhàng, thấm đượm tình người. Trong sáng tác của anh, những bài thơ về quê hương đất nước chiếm số lượng lớn hơn cả. Năm 2020, Vũ Tuấn xuất bản tập thơ đầu tay Nếu anh không về. Có một miền quê là bài thơ hay về quê hương của Vũ Tuấn, sáng tác năm 2020.
4. TRƯỜNG THPT NGÔ GIA TỰ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ II –NĂM HỌC 2024 - 2025 TỔ NGỮ VĂN MÔN: NGỮ VĂN 11 Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian phát đề ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ MINH HOẠ Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 Phần chữ nghiêng in đậm nằm ngay dưới nhan đề của văn bản. 0,5 Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 2 Kỷ lục bơi qua eo biển Manche không nghỉ suốt 54 giờ/kỷ lục bơi. 0,5 Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 3 - Phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng: số liệu và hình ảnh 1,0 - Tác dụng: + Giúp thông tin được trình bày: cụ thể, chính xác, sinh động, hấp dẫn + Giúp người đọc dễ hình dung về nhân vật và hành trình nhân vật đã trải qua. Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 1,0 điểm. - Học sinh trả lời đúng phương tiện phi ngôn ngữ: 0,25 điểm - Học sinh trả lời đúng 2 ý phần tác dụng: 0 ,75 điểm. - Học sinh trả lời đúng 1 ý phần tác dụng: 0 ,5 điểm. - Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 điểm. Lưu ý: chấp nhận những diễn đạt tương đương. 4 Qua các chi tiết ta thấy hành trình của cô Sarah Thomas: 1,0 - Là một thử thách đầy khó khăn và nguy hiểm. - Vì vậy để vượt qua những khó khăn đó con người phải có sự kiên trì, quyết tâm và bản lĩnh. Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời như đáp án: 1,0 điểm. - Học sinh trả lời đúng mỗi ý:0,5 điểm - Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 điểm. Lưu ý: chấp nhận những diễn đạt tương đương. 5 - HS có thể trả lời: đồng tình/không đồng tình/vừa đồng tình vừa không 1,0 đồng tình nhưng phải lí giải hợp lí, thuyết phục. Hướng dẫn chấm: - HS nêu được quan điểm và lí giải hợp lí, thuyết phục: 1,0 điểm - HS nêu được quan điểm và lí giải chưa hợp lí, thuyết phục: 0,5 - 0,75 điểm - HS nêu được quan điểm và không lí giải: 0,25 điểm
5. - HS không trả lời: 0,0 điểm II VIẾT 6,0 1 Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn 2,0 nghị luận (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của sự lạc quan trong cuộc sống. a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn 0,25 Bảm đảm yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 150 chữ) của đoạn văn. Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, phối hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25 Ý nghĩa của sự lạc quan trong cuộc sống c. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau: 1,0 Học sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ ý nghĩa của sự lạc quan trong cuộc sống. Có thể theo hướng sau: - Ý nghĩa của tinh thần lạc quan: Lạc quan giúp con người sống vui vẻ hơn, tận hưởng được nhiều vẻ đẹp hơn của cuộc sống, giúp cho cuộc sống muôn màu sắc hơn. Người lạc quan luôn truyền được năng lượng tích cực cho người khác. Tinh thần lạc quan vô cùng quan trọng, cùng với ý chí, lạc quan sẽ giúp con người đến gần với thành công hơn... Hướng dẫn chấm: - Học sinh trình bày đầy đủ, sâu sắc: 1,0 điểm. - Học sinh phân tích đầy đủ nhưng chưa sâu sắc: 0,5 điểm – 0,75 điểm. - Học sinh phân tích chung chung, chưa rõ ý: 0,25 điểm. - Học sinh làm lạc đề, không làm bài: 0,0 điểm d. Diễn đạt 0,25 Bảo đảm chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. đ. Sáng tạo 0,25 - Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ. 2 Viết một bài văn nghị luận (khoảng 500 chữ) đánh giá nội dung và 4,0 nghệ thuật của đoạn thơ trong bài thơ Có một miền quê (Vũ Tuấn) a. Đảm bảo bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận 0,25 Bảo đảm yêu cầu về bố cục và dung lượng (khoảng 500 chữ) của bài văn. b. Xác định đúng vấn đề nghị luận. 0,5 Đánh giá nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ Có một miền quê c. Viết được bài văn nghị luận bảo đảm các yêu cầu 2,5 Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và bằng chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng: * Mở bài: - Giới thiệu ngắn gọn về tác giả, tác phẩm, đoạn trích. - Nêu vấn đề nghị luận
6. * Thân bài: - Đánh giá nội dung, nghệ thuật đoạn thơ: + Nội dung: tình yêu của tác giả đối với quê hương • . Những cánh đồng, cỏ lau trắng, cánh cò, lời ru của mẹ..->gợi hình ảnh một miền quê mang vẻ đẹp đơn sơ nhưng thanh bình, gần gũi, thân thương . Các hình ảnh, chi tiết: áo cha sờn bạc, mồ hôi cha mặn cả những cánh đồng , vai mẹ gầy như cánh cò vất vả trong nắng mưa, thắm tình quê vất vả ..-> cuộc sống của cha mẹ của con người nơi miền quê vất vả, nhọc nhằn những cũng đằm thắm tình nghĩa . . Miền quê ấy luôn in đậm trong trái tim nhà thơ, khắc khoải nhớ thương và khát khao trở về khi đi xa thể hiện qua các từ ngữ và chi tiết: khắc khoải trong tim, bồi hồi nhịp thở, luôn muốn về ->Tình yêu chân thành , sâu sắc và sự gắn bó thiết tha với cha mẹ, gia đình, quê hương. + Nghệ thuật: . Thể thơ tự do. . Sử dụng hình ảnh thơ giản dị nhưng giàu sức gợi. . Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc gần gũi với đời sống. . Sử dụng các biện pháp tu từ ẩn dụ, so sánh, điệp khúc “có một miền quê”láy đi láy lại nhiều lần. . Nhịp thơ chậm rãi, nhịp nhàng, giọng thơ tâm tình, sâu lắng. - Đánh giá chung: Đoạn thơ nói lên vẻ đẹp của miền quê giản dị nhưng thanh bình, cuộc sống con người tuy vất vả nhưng thắm đượm tình người. * Kết bài: Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thật của đoạn thơ. Hướng dẫn chấm: - Học sinh phân tích đầy đủ, sâu sắc: 2,5 điểm. - Học sinh phân tích đầy đủ nhưng chưa sâu sắc: 2,0 điểm – 2,25 điểm. - Học sinh phân tích chưa đầy đủ: 1,25 điểm – 1,75 điểm. - Học sinh phân tích chung chung, chưa rõ các biểu hiện: 0,5 điểm – 1,0 điểm. - Học sinh phân tích sơ lược, không rõ các biểu hiện: 0,25 điểm. - Học sinh làm lạc đề, không làm bài: 0,0 điểm d. Chính tả, ngữ pháp 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. Hướng dẫn chấm: - Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn 0,5 đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng tri thức Ngữ văn trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác để làm nổi bật nét đặc sắc của truyện; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc. - Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm. - Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm. Tổng điểm 10,0